Lịch Sử 10 Bài 20: Xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc trong các thế kỉ X-XV | Hay nhất Giải bài tập Lịch Sử 10

I. TƯ TƯỞNG, TÔN GIÁO

Ở thời kỳ độc lập Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo có điều kiện kèm theo tăng trưởng mạnh .

Nho giáo

Thời Lý, Trần, Nho giáo dần dần trở thành hệ tư tưởng chính thống của giai cấp thống trị, chi phối nội dung giáo dục thi cử song không phổ biến trong nhân dân.

Đạo Phật

– Thời Lý – Trần được phổ cập thoáng đãng, chùa chiền được thiết kế xây dựng khắp nơi, sư sãi đông .
– Thời Lê sơ Phật giáo bị hạn chế .

II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA HỌC – KỸ THUẬT

1. Giáo dục:

– 1070 Vua Lý Thánh Tông cho lập Văn Miếu .
– 1075 tổ chức triển khai khoa thi tiên phong ở kinh thành
– Giáo dục đào tạo được hoàn thành xong và tăng trưởng, là nguồn đào tạo và giảng dạy quan chức và người tài .
– Thời Lê sơ, cứ ba năm có một kỳ thi hội, chọn tiến sỹ .
– Năm 1484 dựng bia ghi tên tiến sỹ .
– Từ đó giáo dục được tôn vinh, chăm sóc tăng trưởng .
– Tác dụng của giáo dục huấn luyện và đào tạo người làm quan, người tài cho quốc gia, nâng cao dân trí, giáo dục nho học không tạo điều kiện kèm theo cho tăng trưởng kinh tế tài chính .

Khuê Văn Các – Kiến trúc tiêu biểu của Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Bia tiến sĩ khoa thi nho học năm Nhâm Tuất (1442)

2. Phát triển văn học

– Phát triển mạnh từ thời nhà Trần, nhất là văn học chữ Hán. Tác phẩm tiêu biểu vượt trội : Nam quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ, Bạch Đằng giang phú, Bình Ngô đại cáo .
– Từ thế kỷ XV văn học chữ Hán và chữ Nôm đều tăng trưởng .
– Đặc điểm :
+ Thể hiện niềm tin dân tộc bản địa, lòng yêu nước, tự hào dân tộc bản địa .

+Ca ngợi những chiến công oai hùng, cảnh đẹp của quê hương đất nước.

3. Sự phát triển nghệ thuật

– Kiến trúc tăng trưởng hầu hết ở tiến trình Lý – Trần – Hồ thế kỷ X – XV theo hướng Phật giáo gồm chùa, tháp, đền. Chùa Một cột, chùa Dâu, chùa Phật tích, tháp Phổ Minh ..
– Bên cạnh đó có những khu công trình kiến trúc tác động ảnh hưởng của nho giáo : Cung điện, thành quách, thành Thăng Long, thành Nhà Hồ, tháp Chăm
– Điêu khắc : gồm những khu công trình chạm khắc, trang trí ảnh hưởng tác động của Phật giáo và Nho giáo tuy nhiên vẫn mang những nét độc lạ riêng .
– Nghệ thuật sân khấu ca, múa, nhạc mang đậm tính dân gian truyền thống cuội nguồn .

Nhận xét:

+ Văn hóa Đại Việt thế kỷ X – XV tăng trưởng nhiều mẫu mã phong phú .
+ Chịu ảnh hưởng tác động của yếu tố ngoài tuy nhiên vẫn mang đậm tính dân tộc bản địa và dân gian .

Chùa Một Cột hay Chùa Mật, chùa Nhất Trụ, còn có tên khác là Diên Hựu tự hoặc

Liên Hoa Đài, là một ngôi chùa nằm giữa lòng thủ đô Hà Nội. Đây là ngôi chùa có

                                            kiến trúc độc đáo nhất Việt Nam.

Tháp Phổ Minh,cạnh Đền Trần

Thành Nhà Hồ ( hay còn gọi là thành Tây Đô, thành Tây Giai) thuộc địa phận hai

xã Vĩnh Tiến và Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc, ở phía Tây thành phố Thanh Hóa.

4. Khoa học kỹ thuật : đạt thành tựu có giá trị .
– Bộ Đại Việt sử ký của Lê văn Hưu ( bộ sử chính thống thời Trần ) ; Nam Sơn thực lục, Đại Việt sử ký toàn thư ( Ngô Sĩ Liên ) .
– Địa lí : Dư địa chí, Hồng Đức map .
– Quân sự có Binh thư yếu lược .
– Thiết chế chính trị : Thiên Nam dư hạ .

– Toán học:Đại thành toán pháp của Lương Thế Vinh;Lập thành toán pháp của Vũ Hữu.

– Hồ Nguyên Trừng sản xuất súng thần cơ, thuyên chiến có lầu, thành nhà Hồ ở Thanh Hoá .

Đại Việt sử ký của Lê văn Hưu

Hồng Đức Địa đồ-1490

Source: https://evbn.org
Category : blog Leading