skkn Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi – Tài liệu đại học

–>

Hồng Thị Hương Lan – MN 17/3 – Pleiku, Gia lai

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC VỆ SINH CÁ NHÂN CHO
TRẺ MẪU GIÁO 3-4 TUỔI

Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ
Chăm sóc sức khỏe trẻ thơ là cơng việc của tồn xã hội. Trẻ em nếu được
chăm sóc ni dưỡng đầy đủ sẽ ít ốm đau bệnh tật và phát triển tốt. Cơng tác
chăm sóc giáo dục vệ sinh cá nhân trẻ trong độ tuổi mầm non là việc làm thiết
thực nhằm giúp trẻ có nề nếp thói quen vệ sinh, phòng tránh bệnh tật, tăng cường
sức khỏe, hình thành những kĩ năng sống cơ bản đầu tiên, góp phần tạo nguồn
nhân lực có chất lượng trong tương lai.
Sức khỏe là vốn q nhất của con người. Ngồi yếu tố di truyền, chăm sóc
sức khỏe chế độ dinh dưỡng hợp lí thì phần lớn sức khỏe phụ thuộc vào yếu tố
chăm sóc vệ sinh. Bao gồm vệ sinh mơi trường và vệ sinh cá nhân. Đối với trẻ
mầm non việc giáo dục ý thức vệ sinh cá nhân nhằm giúp trẻ khỏe mạnh, có thói
quen vệ sinh có hành vi văn minh và phòng chống bệnh tật. Việc làm này cần có
sự kiên trì, tỉ mỉ của cơ giáo, sự phối hợp rèn luyện thói quen cho trẻ của gia
đình- nhà trường, sự đầu tư trang bị chăm sóc vệ sinh và các điều kiện thuận tiện
cho hoạt động vệ sinh của trẻ.
Khơng phải trẻ nhỏ nào cũng có thói quen biết rửa tay lúc bẩn, trước khi
ăn và sau khi đi vệ sinh, biết đánh răng, rửa mặt đúng quy trình…muốn tạo được
thói quen cho trẻ thì nhiệm vụ của cơ giáo là hết sức quan trọng. Cơ giáo phải
thường xun rèn luyện và tạo thói quen cho trẻ với nhiều hình thức.Q trình
thực hiện nội dung giáo dục và rèn luyện thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ ở
trường mầm non đã được giáo viên năng động, sáng tạo, tìm tòi nhiều hình thức
và phương pháp phù hợp để chuyển tải những nội dung và kĩ năng rửa tay bằng
xà phòng, rửa mặt đến trẻ.
Các hoạt động trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non rất đa
dạng và phong phú. Quan hệ giữa cơ và các cháu là quan hệ mẹ con gần gũi nhau
trong từng biểu hiện, từ lời nói đến hành động. Phát huy đặc trưng các mơn học

chúng ta phải thể hiện hết chức năng và chăm sóc giáo dục, hai chức năng này
song song hòa quyện với nhau, trong giáo dục có lồng ghép chăm sóc. Là giáo
viên trực tiép giảng dạy các cháu, chăm lo cho các cháu từng bữa ăn giấc ngủ đòi
hỏi bản thân cần phải nắm bắt u cầu cụ thể để có kế hoạch hướng dẫn rèn
luyện thói quen vệ sinh cho các cháu một cách nhẹ nhàng và khéo léo.

1

Hoàng Thị Hương Lan – MN 17/3 – Pleiku, Gia lai

Nhận thức được tầm quan trọng của việc rèn thói quen cho trẻ nên nhiều
năm nay tôi đã quan sát nghiên cứu để tìm ra những biện pháp phù hợp nhất đối
với trẻ.
Là giáo viên dạy bán trú nhiều năm ở trường, có một thực tế làm tôi luôn
trăn trở đó là: Việc rèn thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ là một việc làm hết sức
khó khăn. Xác định nhiệm vụ cũng như trách nhiệm nặng nề của mình, bản thân
tôi lúc nào cũng canh cánh trong lòng phải làm thế nào để rèn được thói quen rửa
tay, rửa mặt một cách tự giác và đúng quy trình.Với tinh thần trách nhiệm cao,
lòng say mê nhiệt tình ham học hỏi. Nên tôi tự hỏi mình rằng: Phải làm gì? Làm
như thế nào? Để đưa ra những biện pháp tối ưu nhất khi thực hiện chuyên đề.
Xuất phát từ lý do trên, tôi chọn đề tài: “ Một số biện pháp giáo dục vệ
sinh cá nhân cho trẻ trong Trường Mầm non”.
Phần 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Đặc điểm tình hình:
1. Thuận lợi:
Nhà trường đã trang bị đầy đủ trang thiết bị cho lớp trong việc chăm sóc
giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ như: Xà phòng đủ cho trẻ dùng, mỗi trẻ phải có
một khăn mặt, bàn chải đánh răng, ly uống nước riêng, khăn mặt giặt sạch sẽ
hằng ngày phơi trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời, mỗi tuần được trụng nước sôi

hai lần. Khu vệ sinh cho trẻ luôn được khô ráo, sạch sẽ, thoáng mát.
Phụ huynh quan tâm đến việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ. Đa số phụ huynh
có nhận thức về mục đích, yêu cầu của công tác giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ,
tin tưởng và phối hợp tốt với giáo viên và nhà trường rèn luyện thói quen cho trẻ.
2. Khó khăn:
Bản thân tuy là giáo viên đạt trình độ trên chuẩn, có tinh thần trách nhiệm
cao, song bên cạnh đó thời gian đầu tôi cũng vướng mắc vào sự chủ quan của
mình, chưa hiểu hết ý nghĩa tầm quan trọng của việc rèn luyện thói qưen giữ gìn
vệ sinh cá nhân cho trẻ. Dẫn đến việc giáo dục cho trẻ có thói quen giữ gìn vệ
sinh cá nhân chưa được chú trọng. Cho nên nhiều năm qua việc rèn luyện thói
quen vệ sinh cá nhân còn chủ quan, xem thường dẫn đến trẻ chỉ biết rửa tay với
nước, không biết rửa tay bằng xà phòng, sau khi đi vệ sinh xong trẻ cũng không
rửa tay. Rửa mặt không đúng qui trình, trẻ chưa có thói quen và tự giác và chỉ
thực hiện khi cô giáo nhắc nhở. Dẫn đến trẻ mắc các bệnh về truyền nhiễm như
đau mắt hột, hô hấp, các bệnh về da…
Công tác phối kết hợp với với gia đình cùng thực hiện để tạo nề nếp, thói
quen cho trẻ còn nhiều hạn chế. Một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc rèn
luyện thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ.
Từ những kiểm tra nhận định, đánh giá trên, bản thân tôi đã suy nghĩ nếu có
ý thức khắc phục để tìm ra những biện pháp cho phù hợp thì chắc chắn chất
2

Hoàng Thị Hương Lan – MN 17/3 – Pleiku, Gia lai

lượng của việc rèn luyện thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ được nâng lên rõ rệt.
Từ đó sức khỏe của trẻ cũng được đảm bảo, trẻ sẽ phát triển tốt toàn diện theo 5
lĩnh vực.
Từ những vấn đề trên, tôi đề ra một số biện pháp sau.
II. Một số biện pháp thực hiện:

Ngay từ đầu năm học, sau khi nhận lớp tôi đã bắt tay vào nghiên cứu
chuyên đề về: “ Giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ Mầm non” do vụ giáo dục mầm
non ban hành, các nội dung tuy không mới lạ nhưng đi vào chiều sâu, với tầm
quan trọng và yêu cầu nhiệm vụ của Trường Mầm non trong giai đoạn phát triển
kinh tế thời kì đổi mới của đất nước, sự đầu tư trang bị cơ sở vật chất và đào tạo
con người đáp ứng thời kì công nghiệp hóa- hiện đại hóa đất nước…Đòi hỏi
trường Mầm non có sự đầu tư rèn luyện kĩ năng tự chăm sóc phục vụ cho bản
thân trẻ để trẻ có một sức khỏe toàn diện về thể chất – tinh thần – xã hội từ lứa
tuổi Mầm non. Đó là một yêu cầu không đơn giản mà cần có sự chỉ đạo của
BGH và sự phối hợp của các giáo viên, hội đồng sư phạm để thống nhất một số
biện pháp sau:
1. Tự học tập để bồi dưỡng kiến thức và kĩ năng thực hành thao tác chăm
sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ.
Bản thân tôi luôn xác định muốn rèn luyện cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi có
thói quen trong việc giữ gìn vệ sinh cá nhân thì việc cần làm đầu tiên là tổ chức
bồi dưỡng kiến thức và các bước thực hiện thao tác vệ sinh cá nhân trẻ của mình
thật thuần thục. Thấy rõ mục đích yêu cầu và tầm quan trọng của công việc đang
làm, nắm vững nội dung giáo dục chăm sóc vệ sinh cho trẻ và nguyên tắc hướng
dẫn thực hành các thao tác như: Rửa tay, rửa mặt, chăm sóc răng miệng…cho
trẻ.Tôi đã tự tìm tòi các tài liệu có liên quan đến chuyên đề vệ sinh để nghiên
cứu, sau đó cùng trao đổi với ban giám hiệu và các bạn đồng nghiệp để thực
hiện.
Công việc này trường tôi thường tiến hành vào đầu tháng 8 khi không bận
bịu lắm về công tác chuyên môn. Tôi học lí thuyết và xem lại cách thực hành sau
khi đón trẻ tựu trường.Hướng dẫn cách dạy trẻ rửa tay bằng xà phòng, cách rửa
mặt đúng theo qui trình, bảo vệ da, môi trường an toàn…
Vào đầu tháng 9 tôi đã mạnh dạn đăng ký một hoạt động về vệ sinh: Rửa
tay, rửa mặt để BGH dự giờ góp ý đánh giá xếp loại giáo viên. Đó cũng là một
cách làm để tạo động lực cho bản thân chú ý đến công tác chăm sóc giáo dục vệ
sinh cá nhân cho trẻ

Được sự hỗ trợ của BGH cấp phát một số tài liệu như: Bé giữ vệ sinh, bé
sạch, bé khỏe, thực hành vệ sinh, lô tô vệ sinh, phòng GDMN đã tiến hành cấp
phát đến các trường để giáo viên tham khảo và hướng dẫn cho trẻ, phụ huynh
thực hành các thao tác vệ sinh và một số thói quen, hành vi văn minh cho trẻ.Bên
cạnh đó tôi đã có những tiết mẫu , có những nội dung dạy trẻ thực hành rửa tay
3

Hoàng Thị Hương Lan – MN 17/3 – Pleiku, Gia lai

bằng xà phòng, rửa mặt thông qua lô tô vệ sinh và qua thực hành thực tế dưới
hình thức hoạt động vui chơi, hoạt động lao động tự phục vụ, giúp cho trẻ ghi
nhớ nhanh qua các bài thơ, bài hát…Tạo nề nếp thói quen cho trẻ bằng cách theo
dõi, sửa sai thực hiện thường xuyên cho trẻ hàng ngày. Mặt khác tôi sưu tầm thơ,
truyện, làm sách tranh có nội dung giáo dục vệ sinh ở góc thư viện đọc cho trẻ
nghe, cho trẻ xem để trẻ biết các thao tác khi rửa tay, rửa mặt…
Nhà trường cấp phát đầy đủ đồ dùng, dụng cụ cá nhân cho trẻ, yêu cầu đồ
dùng của trẻ đều phải có kí hiệu riêng và trẻ nhận biết và lấy đúng đồ dùng cá
nhân của mình.Vào đầu năm học việc nhận biết kí hiệu cá nhân đối với các cháu
3 – 4 tuổi cả là một vấn đề hết sức khó khăn vì trẻ còn nhỏ, mới đến trường lớp.
Cho nên tôi phải thường xuyên quan sát, hướng dẫn trẻ nhận biết và làm quen kí
hiệu của mình bằng cách: Tôi phân loại kí hiệu theo tổ, tổ con vật, tổ các loại
quả, tổ thì đồ vật. Đồ dùng của trẻ để đúng nơi qui định theo tổ vừa giúp cô dễ
nhớ kí hiệu vừa giúp trẻ có thói quen ngay từ đầu. Kí hiệu của trẻ cùng một
chủng loại dễ nhận biết từ sổ bé ngoan đến sổ sức khỏe, vở tạo hình, vở toán…
đến đồ dùng vệ sinh. Các kí hiệu dễ nhận biết , đơn giản. VD: Quả cam, quả
chuối, con chim, con mèo, xe đạp, xe ô tô, xe máy…Tôi tập cho trẻ nhận biết kí
hiệu với nhiều hình thức khác nhau: Khi phát vở cho trẻ tôi hỏi về kí hiệu của vở
mình, đồ dùng có kí hiệ gì? Nếu trẻ nhầm tôi nhắc lại cho trẻ nhớ. Qua quá trình
tập cho trẻ nhiều lần, lặp đi lặp lại thường xuyên, khi uống nước, khi lấy ly đánh

răng, lấy khăn lau mặt…Trẻ nhớ kí hiệu của mình và cô cũng nhứ kí hiệu của
trẻ. Khi trẻ lấy đúng đồ dùng thì trẻ mới thực hiện đúng vệ sinh , nếu trẻ không
nhận biết được đồ dùng các nhân thì nguy cơ lây lan các bệnh về mắt, răng
miệng rất nguy hiểm.
Việc dạy cho trẻ nhận biết kí hiệu đã khó khăn thì việc dạy trẻ thực hành vệ
sinh không kém phần vất vả. Với hoạt động vệ sinh rửa tay với xà phòng, đối với
trẻ thao tác thật khó khăn không giống như trẻ lớn. Trẻ chỉ “ nghịch nước với xà
phòng” không theo hướng dẫn của cô vì trẻ chưa hiểu hết tầm quan trọng của
việc rửa tay với xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Trước hết tôi trò
chuyện với trẻ, cho trẻ đọc các bài thơ, bài hát về giáo dục vệ sinh.
Ví dụ:: Bài hát: “ Rửa tay trước khi ăn”
Cô ơi cô! Mẹ cháu dặn
Trước khi ăn, phải rửa tay.
Mẹ ơi mẹ! Cô giáo dạy
Trước khi ăn, phải rửa tay.
Hay! Hay ! Hay!.
Tôi đặt những câu hỏi gợi mở cho trẻ trả lời:
+ Vì sao trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, tay bẩn phải rửa tay?
+ Vì sao phải rửa tay với xà phòng?
4

Hoàng Thị Hương Lan – MN 17/3 – Pleiku, Gia lai

Tôi cho trẻ nói lên suy nghĩ của mình để trẻ ý thức và biết được tầm quan
trọng của việc rửa tay với xà phòng. Sau đó tôi cho trẻ thực hiện theo thao tác
cùng cô cách rửa tay, rửa đúng quy trình, rửa thật sạch nhưng không bắn nước ra
ngoài và tiết kiệm nước. Sau đó tôi cho trẻ lần lượt ra rửa tay, tôi theo dõi, nhắc
nhở trẻ…Hàng ngày thành nếp và thói quen cho trẻ. Từ đó trẻ có ý thức tự giác
biết cách rửa tay và giữ vệ sinh.

2. Giáo dục vệ sinh lồng vào các hoạt động có chủ đích:
Tôi lồng công tác giáo dục vệ sinh vào các hoạt động có chủ đích trong
từng môn học tùy theo từng chủ đề, chú trọng vào các chủ đề bản thân, gia
đình…
Ví dụ:: Qua hoạt động có chủ đích: Khám phá khoa học “ Tìm hiểu về cơ
thể của bé” tôi lồng ghép giáo dục vệ sinh vào vừa nhẹ nhàng vừa lôi cuốn trẻ
giúp trẻ nhớ lâu và trẻ rất thích thú qua câu chuyện “ Tại ai?”.Câu chuyện có nội
dung:
“ Bạn Mũi tâm sự: Mấy hôm nay tôi bị ngứa như có con gì nằm trong đấy.
Còn Mắt thì vừa buồn vừa than: Tôi đỏ tấy lại còn nhức nữa chứ. Không biết vì
sao? Khi ra đường cô chủ đeo khẩu trang và kính che tụi mình rồi mà! Mũi và
Mắt tìm chưa ra nguyên nhân thì Miệng lên tiếng: “ Tôi nghe tâm sự của hai bạn
rồi, các bạn biết không? Chỉ tại cô chủ, mấy hôm nay cô chủ cho tay làm việc
nhiều quá, nào là vẽ giữa sân, xếp hình, chơi đừa với các bạn mà không chịu rửa
tay còn ngoáy vào bạn Mũi, nhụi vào bạn Mắt làm các bạn đau và ngứa đó thôi.
Để Miệng nói với cô chủ phải thường xuyên rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn
và sau khi đi vệ sinh, khi chơi xong…kẻo còn ảnh hưởng đến bạn Tai, bạn Bụng
và cả tôi nữa đấy”.Mắt còn nói thêm: Nhờ Miệng nói với cô chủ là: Khi nào
dùng khăn lau chúng tôi phải nhớ rửa tay thật sạch với xà phòng mới lấy khăn
lau nhé, kẻo chúng tôi sợ lắm rồi”.
Với chủ đề Gia đình trong giờ Giáo dục âm nhạc, tôi kết hợp vừa dạy hát vừa
giáo dục vệ sinh cho trẻ một cách nhẹ nhàng, trẻ trả lời các gợi ý tôi đưa ra một
cách hứng thú.
Ví dụ:: Qua bài hát: “Chiếc khăn tay”nhạc và lời: Văn Tấn. Tôi giáo dục vệ
sinh cá nhân cho trẻ một cách nhẹ nhàng. “ Chiếc khăn mẹ may cho bạn, bạn rất
yêu quí chiếc khăn của mẹ tặng cho mình. Bạn dùng khăn để mỗi khi rửa tay
xong bạn lau cho sạch sẽ, để đôi tay không bị bẩn thì áo quần, sách vở cũng
được sạch sẽ đấy các cháu ạ. Các con phải học tập bạn giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ
nhé.
Qua giờ hoạt động tạo hình: “Nặn 3 -4 loại quả” trong chủ đề nghề nghiệp.

Ngoài việc chuẩn bị đầy đủ cho trẻ về khăn lau tay ướt trong khi nặn để trẻ lau
tay không bôi bẩn, tôi còn giáo dục trẻ yêu quí sản phẩm của bác nông dân làm
ra. Khi mẹ mua các loại quả về ăn, các con nhớ để mẹ rửa sạch, gọt vỏ ( tùy theo
loại quả ).
5

Hoàng Thị Hương Lan – MN 17/3 – Pleiku, Gia lai

+ Nhớ trước khi ăn các con phải làm gì?
Các con nhớ rửa tay bằng xà phòng để diệt các con vi trùng bám trên tay nhớ
chưa nào!
Qua hoạt động có chủ đích: Làm quen với toán: “Nhận biết phân biệt to
hơn – nhỏ hơn”. Tôi cho trẻ nhận biết, phân biệt to hơn – nhỏ hơn bằng đồ dùng
vệ sinh cá nhân của trẻ và bố mẹ ( Khăn mặt to hơn, khăn mặt nhỏ hơn. Bàn chải
to hơn, bàn chải nhỏ hơn…) Từ đó trẻ còn hiểu thêm: Người lớn sử dụng đồ
dùng to hơn, trẻ con sử dụng đồ dùng nhỏ hơn. Qua bài học tôi không những
giáo dục trẻ vệ sinh bằng lời nói mà tôi còn tự sáng tác các bài thơ cho trẻ đọc từ
đó trẻ hứng thú và nhớ lâu hơn.
Ví dụ:: Bài thơ: “Chiếc bàn chải xinh”
Bàn chải to của mẹ
Lại có màu hồng tươi.
Bàn chải nhỏ của con
In hình con gấu trúc.
Cứ mỗii sáng thức dậy
Bé và mẹ thi đua.
Mẹ khen bé giỏi ghê
Chải hàm răng trắng bóng. (Tự sáng tác)
Hoặc qua giờ học: phát triển ngôn ngữ: Thơ: “ Đôi mắt của em”.Tôi lồng
giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ theo cách khác tránh sự lặp lại và nhàm chán

cho trẻ. Tôi cho trẻ trò chuyện về đôi mắt.
+ Đôi mắt giúp chúng ta những gì?
+ Nếu mắt bị bệnh, đau không nhìn thấy thì điều gì sẽ xảy ra?
+ Muốn cho đôi mắt sáng trong veo, không bị đau, các con phải làm gì?
Từ đó không những giúp trẻ tiếp thu bài nhanh mà còn hiểu được và biết
cách bảo vệ mắt:Không dụi tay bẩn lên mắt, rửa mặt thường xuyên bằng nước
sạch, đi ra đường phải có kính bảo vệ mắt…
3. Giáo dục vệ sinh thông qua các hoạt động trong ngày.
Tôi thường xuyên giáo dục trẻ vệ sinh ở mọi lúc mọi nơi trong giờ học, giờ
chơi, các hoạt động vui chơi hay các hoạt động khác.
“ Mỗi buổi sáng, trong giờ đón trẻ tôi trò chuyện với trẻ về công việc khi trẻ thức
dậy làm những việc gì phục vụ cho bản thân, trẻ tự làm vệ sinh( đánh răng, rửa
mặt..) hay phải có sự giúp đỡ của mẹ.
+ Các con chải răng như thế nào? Mẹ cho con dùng loại kem có cay không?
+ Sau khi chải răng xong con thấy miệng thế nào?
+ Các con có thích chải răng không? Vì sao?
+ Ở nhà các con có khăn mặt riêng để rửa mặt không?
+ Con tự rửa mặt hay mẹ lau mặt cho con?
+ Khi lau mặt xong con thấy thế nào? Có thoải mái, sảng khoái không?
6

Hoàng Thị Hương Lan – MN 17/3 – Pleiku, Gia lai

Tôi cho trẻ nói lên suy nghĩ của mình: Vì sao thích chải răng, rửa mặt sạch.
Vì sao không thích?. Sau đó tôi trò chuyện với trẻ về tầm quan trọng của việc
đánh răng, rửa mặt, vệ sinh cá nhân cho cơ thể sạch sẽ.
Hay trong giờ họp mặt đầu tuần, tôi lồng giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ
bằng những câu chuyện ngộ nghĩnh, hay bài thơ thật gần gũi với trẻ, trẻ rất hứng
thú trong giờ họp mặt. Ví dụ:: Tôi kể cho trẻ nghe câu chuyện: “ Bạn Lan Anh bị

sâu răng”.
“ Mấy hôm nay Lan Anh đến lớp cứ lấy tay ôm miệng khóc, cô và bạn động
viên,an an ủi cũng không nín. Đến giờ ăn cơm, ăn cũng không được. Giờ ngủ
trưa hôm đó trong cơn mê man, mơ mơ tỉnh tỉnh bạn nghe Sâu mẹ nói với lũ sâu
con: “ Các con ơi! Chúng ta sinh sống trong miệng cô bé này thật là sung sướng.
Nào là thịt, cơm, cá, bánh ngọt…bám đầy răng cô bé, chúng ta tha hồ ăn no
nê”.Tỉnh dậy bạn vô cùng hoảng sợ, kể cho cô và các bạn nghe và nhớ ra rằng:
Mấy hôm nay trời lạnh, ăn cơm xong,bạn rất lười đánh răng. Vậy mà bố còn mua
về cái bánh ga tô thật to có đầy bơ và kem, ngon thật, đây là món khoái khẩu, ăn
mãi cũng không chán. Nằm xem ti vi thế là ngủ quên nên không đánh răng trước
khi đi ngủ”. Hiểu ra mọi chuyện cô ân cần khuyên nhủ bạn và nhắc cả lớp: “ Các
con phải đánh răng sau khi ăn xong và trước khi đi ngủ, kẻo lũ sâu đục khoét lấy
thức ăn dư bám vào răng, kẽ răng vừa đau nhức lâu ngày sẽ bị sâu răng”
Hay tôi cho trẻ đọc bài thơ: “ Mèo và Bé”
Mèo ơi ! Rửa mặt
Sao phải dùng tay
Khăn vắt trên dây
Sao Mèo không lấy
Mèo quên rồi đấy
Bé chả thế đâu!
Phải có khăn lau
Vừa mau vừa sạch.
+ Vì sao Mèo không rửa mặt khăn mà dùng bằng tay?
+ Dùng bằng tay có sạch không?
+Các con khi rửa mặt lau bằng gì?
Qua bài thơ trẻ hiểu phải sử dụng khăn sạch để rửa mặt, không được rửa
bằng tay vừa bẩn lại không hợp vệ sinh.
Trong giờ hoạt động ngoài trời như: Dạo chơi sân trường, tôi cho trẻ quan
sát các tranh tuyên truyền về giáo dục vệ sinh ( Chải răng đúng cách, Giữ cho
đôi mắt sáng, khỏe, thao tác rửa tay đúng…)

Hay trước giờ ăn, tôi thường xuyên nhắc nhở và cho trẻ rửa tay có sự giám
sát của cô trẻ ăn xong đánh răng, vệ sinh cá nhân mới vào ngủ.
7

Hoàng Thị Hương Lan – MN 17/3 – Pleiku, Gia lai

Khi trẻ ngủ dậy tôi không cho trẻ ra ăn ngay mà cho trẻ đi vệ sinh, sau đó
cho trẻ rửa tay, rửa mặt sạch sẽ cho tỉnh táo rồi sau đó mới ăn xế.
Mỗi buổi chiều nêu gương cuối ngày, tôi thường xuyên chú trọng và đưa
tiêu chí thi đua: “Học giỏi, chăm ngoan, vâng lời cô, yêu thương bạn và giữ gìn
vệ sinh cá nhân sạch sẽ …”. Được các bạn trong lớp bầu chọn và nhất trí thì sẽ
được cắm cờ.
Tôi đã tạo môi trường vệ sinh trong lớp như: Vẽ những hình ảnh về chăm
sóc- giáo dục vệ sinh, quy trình rửa tay, rửa mặt, đánh răng vui ngộ nghĩnh ở khu
vực trẻ làm vệ sinh cá nhân.
Làm bảng tin tuyên truyền với nội dung phong phú, hình ảnh đẹp để tuyên
truyền đến các bậc phụ huynh và các cháu.
4.Tăng cường sự phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường:
Trong việc chăm sóc giáo dục vệ sinh và sức khỏe trẻ thơ nhằm rèn cho trẻ
thói quen vệ sinh văn minh bền vững cho trẻ, trước hết giáo viên phải làm tốt
công tác tuyên truyền để các bậc phụ huynh nhận thức đầy đủ về ý nghĩa và tầm
quan trọng trong việc giữ gìn vệ sinh cá nhân cho trẻ. Trong buổi họp đầu năm
tôi đã tổ chức tuyên truyền đến bậc phụ huynh bằng nhiều hình thức.
Tuyên truyền qua các hội thi: “Gia đình và sức khỏe trẻ thơ” thành phần
tham gia hội thi có: cô giáo, cháu, phụ huynh, và các tổ chức xã hội cung tham
gia, đây là bước chuẩn bị quan trong để giúp cho phụ huynh xác định rõ tầm
quan trọng, các yêu cầu phối hợp để thay đổi nhận thức và có hành vi phù hợp
với nhiệm vụ của giáo viên ở từng lớp mẫu giáo. Tôi chọn cho lớp mình một đề
tài mà mình thích phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi để xây dựng nội

dung tuyên truyền cho phụ huynh- chủ yếu dưới dạng tiểu phẩm, thơ ca hò vè
ngắn gọn để chuyển tải 4 nội dung:
+Yêu cầu phối hợp của cha mẹ trẻ trong việc giáo dục chăm sóc vệ sinh cá
nhân cho trẻ.
+Tầm quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh đôi tay và thao tác thực hiện:(Quy
trình rửa tay đúng thao tác)
+Vì sao phải rửa mặt? Thao tác thực hiện?
+Lợi ích của việc chăm sóc răng miệng? Thao tác chải răng.
Các tên gọi của các tiểu phẩm cần dí dỏm, ngộ nghĩnh như: “Vì sao Bé rửa mặt,
Đôi mắt của bé, Đôi bàn tay xinh xắn,…)
Khi xây dựng tiểu phẩm cần chú ý trang phục cũng phải phù hợp theo đúng
từng vai diễn, nội dung cần ngắn gọn nhưng đầy đủ, lời thoại dễ thuộc, dễ nhớ,
dễ hiểu,…nhằm làm cho hội thi trở nên thiết thực và đạt hiệu quả cao. Tổ chức
họp cha mẹ trẻ theo chuyên đề: “Bố mẹ hãy cùng cô: Giáo dục vệ sinh cá nhân
cho trẻ”
Ví dụ ngay từ đầu năm học họp phụ huynh tôi kết hợp tuyên truyền nội
dung: “Yêu cầu phối hợp của cha mẹ trong việc chăm sóc cá nhân cho trẻ; tầm
8

Hoàng Thị Hương Lan – MN 17/3 – Pleiku, Gia lai

quan trọng cảu việc giữ gìn vệ sinh đôi tay và thao tác thực hiện (Quy trình rửa
tay đúng thao tác)”. “Vì sao phải rửa mặt? Thao tác thực hiện?; Lợi ích cử việc
chăm sóc răng miệng; thao tác chải răng”
Chuẩn bị các điều kiện để cho trẻ biểu diễn kỹ năng thao tác rửa mặt, rửa
tay…yêu cầu các cháu phải nêu lên lợi ích cho bản thân khi thực hiện thường
xuyên các thao tác vệ sinh trên.
Tham gia hội thi do nhà trường tổ chức: “Gia đình và sức khỏe trẻ thơ”cấp
trường.

Tuyên truyền thông qua góc tuyên truyền của nhà trường, các lớp, giờ đón và
trả trẻ: Yêu cầu các lớp phải tuyên truyền với nội dung phong phú và phải thay
đôỉ thường xuyên, lựa chọn nội dung tuyên truyền phải hay, hấp dẫn, đẹp… thì
tạo được sự chú ý cho phụ huynh.
Ví dụ: những bài thơ câu truyện phải ngắn gọn phù hợp: “Vì sao bé phải rửa
tay” hoặc những bệnh tật lây từ mắt, tay,…
Qua các buổi đưa đón trẻ tôi tuyên truyền với phụ huynh bằng nhiều hình
thức trao đổi với phụ huynh những vấn đề mà trẻ hay mắc phải, “Trẻ không có
thói quen rửa tay sau khi đi vệ sinh, khi tay bẩn, rửa mặt không đung quy trình,
chải răng chưa đúng cách…qua những lẩn trao đổi như vậy thì tôi thấy nhận thức
của phụ huynh ngày cũng khác đi, phụ huynh sẽ chú ý nhắc nhở cháu khi ở nhà,
dần dần thói quen của trẻ cũng được thiết lập. Thuận lợi cho cô hơn trong việc
giáo dục tạo thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ.
Làm tốt công tác phối hợp giữa gia đình và nhà trường để thống nhất nội
dung, phương pháp hướng dẫn vệ sinh, chăm sóc thân thể, tư đó hình thành thói
quen thực hành vệ sinh ở trẻ. Thực hiện tuyên truyền qua góc trao đổi với phụ
huynh của lớp: thực hiện khai thác triệt để tác dụng của tranh, tài liệu tuyên
truyền; sáng tạo các mô hình đi kèm với nội dung tuyên truyền chăm sóc giáo
dục vệ sinh cá nhân cho trẻ. Ngoài ra, cần có đủ đồ dùng, phương tiện đảm bảo
cho việc chăm sóc vệ sinh trẻ. Những đồ dùng phương tiện nên để đúng nơi quy
định, thuận tiện và đảm bảo an toàn cho trẻ sử dụng. Nhấn mạnh vai trò nêu
gương của người lớn trong gia đình, giúp trẻ được sống trong môi trường sạch
sẽ, tạo điều kiện cho trẻ thực hành và ghi nhớ những điều đã học, từ đó sẽ hình
thành những kĩ năng cần thiết cho trẻ trong cuộc sống.
5.Phát dộng phong trào thi đua- khen thưởng đối với trẻ:
Để có động lực thúc đẩy sự vui thích và tạo được nề nếp thói quen cho trẻ,
tôi đã tham mưu với Ban đại diện hội cha mẹ học sinh của lớp phát động phong
trào thi đua với các tiêu chí cụ thể: “Bé chăm ngoan, sạch đẹp” nhằm rèn luyện
vệ sinh cá nhân cho trẻ để cuối năm có một món quà nhỏ trao tặng cho cháu nào
thực hiện tốt nhất.

III. Kết quả bài học và kinh nghiệm:
9

Hoàng Thị Hương Lan – MN 17/3 – Pleiku, Gia lai

Nhờ làm tốt công tác tự học tập bồi dưỡng, tuyên truyền đã tác đông đến
nhận thức của các bậc phụ huynh mà các cháu đã dần dần hình thành có kĩ năng,
kĩ xảo thực hiện thao tác và cách chăm sóc vệ sinh cá nhân trẻ. Đến thời điểm này
tôi thực sự vui mừng khi thấy sự tiến bộ rất rõ trong các cháu, các cháu đã thật sự
có thói quen giữ gìn vệ sinh cá nhân. Trẻ biết rửa tay với xà phòng lúc tay bẩn và
sau khi đi vệ sinh. Rửa mặt đúng quy trình…đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho
việc chăm sóc sức khỏe trẻ, phòng chống ngăn ngừa được nhiều bệnh tật.
Kết quả trên trẻ:
– 90%- 95% trẻ có kĩ năng thao tác vệ sinh cá nhân, có hành vi văn minh và
hiểu rõ được ích lợi của việc vệ sinh cá nhân.
-100% trẻ có ý thức tốt việc làm của mình, tổ chức thực hiện thường xuyên
cho trẻ hoạt động vệ sinh cá nhân.
– Đa số phụ huynh phối hợp tốt với giáo viên trong các hoạt dộng và đặc biệt
giúp cô giáo duy trì thói quen, kĩ năng thực hiện thao tác vệ sinh cho trẻ khi ở nhà.
-Qua khám sức khỏe của trẻ tỷ lệ trẻ mắc các bệnh về mắt, răng, miệng, da
giảm rõ rệt. Đầu năm là: 75% giữa năm là: 90%.
-Tỷ lệ sức khỏe: Đầu năm trẻ phát triển phát triển bình thường là: 98%; trẻ
suy dinh dưỡng vừa là: 1,2%.
-Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng giảm nhiều so với đầu năm.
*Bài học kinh nghiệm:
Sau một thời gian áp dụng các biện pháp trên, với kết quả đạt được, bản
thân tôi rút ra bài học kinh nghiệm sau:
Chịu khó học hỏi, tham khảo sách báo, tạp chí mầm non, trên mang
Internet,…Tự mình học tập chuyên môn của đồng nghiệp để nắm vững: phương

pháp rèn luyện kĩ năng, phân tích nội dung bài dạy, cung cấp tri thức mới,
phương pháp mới mà mình mới học được, mạnh dạn trao đổi đồng nghiệp để tìm
ra những phương pháp, biện pháp mới linh hoạt sáng tạo hơn. Đồng thời mạnh
dạn áp dụng những phương pháp trong chương trình GDMN mới trong các tập
san, chuyên đề mà bản thân tự nghiên cứu và được bồi dưỡng.
Thực hiện đúng chương trình thời gian biểu, không cắt xén chưưong trình,
báo cáo kịp thời và trung thực. Phát huy năng lực của tổ trưởng chuyên môn, huy
động giáo viên có năng khiếu, nhiệt tình là đồ dung dạy học, đồ chơi phù hợp với
chuyên đề cho toàn trường học tập và làm theo.
Nâng cao chất lượng giảng dạy ở các môn học và các hoạt động như hoạt
động góc, chăm sóc vệ sinh cá nhân, hoạt động ngoài trời, lao đông tự phục vụ.
Tổ chức thực hiện thường xuyên hoạt động chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ.
Kiểm tra nhắc nhở uốn nắn kịp thời các hoạt động thao tác của trẻ.
Phối hợp các biện pháp thi đua khen thưởng để tạo hứng thú và nâng cao
chất lượng chuyên đề.
10

Hoàng Thị Hương Lan – MN 17/3 – Pleiku, Gia lai

Giáo dục trẻ có ý thức tự chăm sóc phục vụ vệ sinh cá nhân là một việc làm
phù hợp mang lại nhiều lợi ích thiết thực góp phần giúp trẻ khỏe mạnh và phát
triển toàn diện, trẻ sẽ trở thành những chủ nhân tương lai với cách sống văn
minh, trí tuệ.
Trên đây là một số kinh nghiệm giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mầm non
đã được thực hiện, trong quá trình thực hiện không tránh khỏi những sai sót, kính
mong hội đồng xem duyệt cùng đồng nghiệp góp ý, tôi xin chân thành cảm ơn.
HOÀNG THỊ HƯƠNG LAN
GIÁO VIÊN TRƯỜNG MẦM NON 17/3

11

Nhờ tải bản gốc