Hình tượng người phụ nữ trong văn học trung đại – Chuyên Văn

” Hình tượng người phụ nữ là đề tài tiêu biểu vượt trội được đề cập nhiều trong văn học trung đại Nước Ta. Trong tiến trình này, người phụ nữ là đối tượng người dùng bị coi thường và áp bức nặng nề trong xã hội phong kiến lỗi thời. Họ bị bủa vây bởi những tập tục, những định kiến khắc nghiệt của lễ giáo phong kiến, họ phải chịu đựng những nỗi đau về thể xác lẫn ý thức, bị chà đạp, lăng mạ, sỉ nhục … ”

Sơ lược về Văn học trung đại Việt Nam

Văn học trung đại lấy văn học dân gian làm nền tảng : Khi nền văn học Nước Ta mới sinh ra, những tác giả đều hướng về cội nguồn, khai thác văn học dân gian, lấy văn học dân gian là cơ sở để kiến thiết xây dựng truyền thống cuội nguồn cho văn học viết. Văn học trung đại trải qua nhiều quá trình tăng trưởng, trải dài từ thế kỉ X đến nửa cuối thế kỉ XIX .
Trong quy trình tiến độ từ nửa cuối thế kỉ XVIII đến nửa đầu thế kỉ XIX, chính sách phong kiến ở nước ta khủng hoảng cục bộ trầm trọng, cỗ máy chính quyền sở tại chuyên chế đang trong quá trình sâu mọt và mục rỗng. Nhân dân bị bóc lột và áp bức nặng nề, nhiều cuộc khởi nghĩa nổi dậy khắp nơi, xích míc giữa nhân dân và tâng lớp thống trị ngày càng thâm thúy. Và giữa cái thực trạng khủng hoảng cục bộ ấy, một trào lưu văn học nhân đạo chủ nghĩa được phát sinh ra và tăng trưởng đạt đến độ bùng cháy rực rỡ nhất .
Hình ảnh người phụ nữ được đề cập phổHình ảnh người phụ nữ được đề cập phổ

Văn học trong giai đoạn này gắn liền với những vấn đề thiết yếu trong cuộc sống, tố cáo chiến tranh phong kiến và sự thối nát của chính quyền, tố cáo tội ác tàn độc của giai cấp thống trị, phơi bày những nỗi khổ, lầm than của nhân dân lao động bị áp bức, đồng thời lên tiếng đòi quyền sống, quyền hạnh phúc cho họ. Đặc biệt trong giai đoạn này, lần đầu tiên hình ảnh người phụ nữ được đề cập phổ biến trong nhiều tác phẩm văn học.

Người phụ nữ – hiện thân của cái đẹp

Có thể nói, người phụ nữ là hình tượng của cái đẹp. Hình ảnh người phụ nữ trong văn học trung đại mang vẻ đẹp ở cả ngoại hình lẫn kĩ năng và nhân cách. Họ “ đẹp người lẫn đẹp nết ” .
Đọc truyện “ Chuyện người con gái Nam Xương ” của Nguyễn Dữ, ta thấy được nhân vật Vũ Nương là một người phụ nữ có “ tư dung tốt đẹp ”. Nguyễn Dữ không đặc tả rõ nét nhưng ta hoàn toàn có thể tưởng tượng ra vẻ đẹp thuần khiết, bình dị, dân dã, đôn hậu của người thôn nữ chất phác … Nàng có những phẩm chất tốt đẹp theo chuẩn mực của người phụ nữ Nước Ta. Nàng “ thùy mị nết na ”, luôn chú trọng “ giữ gìn khuôn phép ” trong đạo vợ chồng để giữ mái ấm mái ấm gia đình niềm hạnh phúc .
Nhắc đến cái đẹp thì không hề không nhắc đến chị em Thúy Vân, Thúy Kiều trong siêu phẩm “ Truyện Kiều ” của đại thi hào Nguyễn Du. Hai tiểu thư cành vàng lá ngọc, với vẻ bên ngoài xinh đẹp tuyệt trần “ khuôn trăng đầy đặn, nét ngàu nở nang ”, “ tinh tế mặn mà ” cùng sự mưu trí “ mai cốt cách, tuyết ý thức ”. Ở đây Nguyễn Du sử dụng vẻ đẹp tự nhiên của vạn vật thiên nhiên để tôn lên vẻ đẹp “ nghiên nước nghiên thành ” của chị em Thúy Kiều. Không chỉ sở hữu vẻ đẹp tinh tế về ngoại hình lẫn sự mưu trí, nhân vật Thúy Kiều của Nguyễn Du còn toát lên kĩ năng : cầm, kì, thi, họa. Nàng Kiều quả thật là một tuyệt sắc giai nhân, đồng thời là một đứa con có hiếu cùng tấm lòng vị tha bao dung cao quý .
Vẻ đẹp của Thúy KiềuVẻ đẹp của Thúy Kiều

Khác với các nhà thơ khác, Hồ Xuân Hương đã hóa thân mình thành nhân vật trữ tình trong bài “Bánh trôi nước” để thể hiện vẻ đẹp mộc mạc, giản mà trắng trẻo, đầy đặn, tròn trịa, căng tràn sức sống mặc cho số phận đưa đẩy “Mà em vẫn giữ tấm lòng son” của người phụ nữ phong kiến. Trong cái xã hội “trọng nam khinh nữ” lúc bấy giờ, “bà chúa thơ Nôm” đã không ngần ngại khẳng định tài năng và trí tuệ hơn người của mình nói riêng và người phụ nữ nói chung.

Không chỉ dừng lại ở những tác phẩm trên, vẻ đẹp của người phụ nữ còn Open trong nhiều tác phẩm khác như : Chinh phụ ngâm ( Đặng Trần Côn – Đoàn Thị Điểm ) ; Cung oán ngâm ( Nguyễn Gia Thiều ) ; Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga ( Nguyễn Đình Chiểu ) …

Người phụ nữ – hiện thân của những số phận bất hạnh, bi thương

Người xưa có câu “ hồng nhan thì bạc mệnh ”. Quả thật, tuy xinh đẹp, kĩ năng, tốt đẹp là thế, nhưng tiếc thay, những người phụ nữ ấy lại sống trong một xã hội phong kiến thối nát với cỗ máy chính quyền sở tại mục rỗng. Những tập quán, chính sách, ý niệm lỗi thời đã vùi dập số phận của họ. Những con người thấp cổ bé họng ấy bị chèn ép, đối xử bất công, họ không được làm chủ chính đời sống của mình mà phải sống đời sống lênh đênh “ ba chìm bảy nổi ” .

Những người phụ nữ lúc bấy giờ chính là nạn nhân của chế độ phong kiến nam quyền. Hồ Xuân Hương cay đắng trong thân phận vợ lẽ, không được lựa chọn hạnh phúc trọn vẹn cho riêng mình (Tự tình, Làm lẽ). Người chồng độc đoán, đa nghi, ghen tuông vô cớ mà không chịu nghe đến lời giải thích của vợ đã khiến Vũ Nương – một người vợ một mực thương chồng yêu con, một lòng hướng về gia đình phải gieo mình xuống sông Hoàng Giang để tự vẫn. Thúy Kiều phải ngậm ngùi chịu cảnh “Thanh lâu hai lượt, thanh y hai lần”…

Và xót xa hơn, họ còn là nạn nhân của cuộc cuộc chiến tranh phi nghĩa đang diễn ra lúc bấy giờ. Kiều Nguyệt Nga trong Truyện Lục Vân Tiên, một cô gái thủy chung son sắt, một tấm lòng trọng nghĩa, hiền thục bị cường quyền hãm hại phải đi cống giặc Ô Qua, đến đỗi nàng phải trầm mình tự vẫn. Chính cuộc chiến tranh đã chia cắt đôi vợ chồng trẻ Vũ Nương – Trương Sinh, là nguyên do gián tiếp gây nên thảm kịch đau thương trong cuộc sống Vũ Nương. Cuộc cuộc chiến tranh phi nghĩa đã khiến bao mái ấm gia đình chia lìa, khiến người vợ xa chồng ôm trong mình nỗi nhớ khôn nguôi ngày đêm trông ngóng chồng ( Chinh phụ ngâm ) .
Hình ảnh người phụ nữ trong xã hội xưaHình ảnh người phụ nữ trong xã hội xưa
Những người phụ nữ Open trong những tác phẩm Văn học trung đại đều là những người phụ nữ tài sắc vẹn toàn với những phẩm chất đáng quý tuy nhiên cũng là những số phận xấu số, bị thương bị xã hội phong kiến thối nát chèn ép, chà đạp. Các nhà thơ, nhà văn lúc bấy giờ đã khẳng định chắc chắn, ngợi ca vẻ đẹp, phẩm chất cao quý của người phụ nữ, đồng thời bộc lộ sự đồng cảm thâm thúy so với những nỗi thống khổ, xấu số và số phận đầy thảm kịch của họ. Qua đó, lên án, tố cáo xã hội phong kiến bất công, tàn khốc cướp đi quyền sống và đẩy con người đến bước đường cùng. Hơn thế nữa, những tác giả đã chứng minh và khẳng định khát vọng sống và niềm hạnh phúc của con người nói chung và ngươi phụ nữ nói riêng. Đây chính là giá trị nhân đạo thâm thúy trong những tác phẩm Văn học trung đại Nước Ta .

Xem thêm những bài viết khác của chuyenvan.vn

Source: https://evbn.org
Category: Giới Tính