Một số biện pháp giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ mẫu giáo 4 5 tuổi

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (96.43 KB, 13 trang )

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – hạnh phúc

SÁNG KIÊN KINH NGHIÊM
ĐỀ TÀI: “Một số biện pháp giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn
minh cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi”

Lệ Thủy, tháng 9 năm 2018

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

SÁNG KIÊN KINH NGHIÊM
ĐỀ TÀI: “Một số biện pháp giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn
minh cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi”

Họ và tên: Bùi Thị Minh Châu
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường MN Ngân Thủy

Lệ Thủy, tháng 9 năm 2018

1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn chọn đề tài:
Trong công tác chăm sóc và giáo dục vệ sinh cho trẻ mẫu giáo là một việc
rất quan trọng, nhưng điều quan trọng hơn là việc rèn luyện những thói quen vệ
sinh và hành vi văn minh là nhiệm vụ rất cần thiết cho trẻ mẫu giáo. Giúp cho cơ
thể trẻ phát triển tốt, chống đỡ được các bệnh tật, hình thành những thói quen cơ
bản để giúp trẻ có nề nếp tốt trong cuộc sống.

hoặc bị sai lệch. Chính vì vậy, các thói quen vệ sinh và hành vi văn minh đó
được hình thành ở giai đoạn trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi cần phải được giáo dục, rèn

luyện, củng cố. Đây là một việc làm có ý nghĩa to lớn trong việc củng cố cho trẻ
những kỹ năng vệ sinh đơn giản trong công tác vệ sinh, tự vệ sinh cho bản thân.
Đồng thời giúp trẻ rèn luyện một số phẩm chất đạo đức quan trọng như:
tính tự giác, tính kiên trì, tính độc lập … góp phần làm cho các thói quen vệ sinh
và hành vi văn minh trở nên bền vững đối với trẻ, trở thành nhu cầu trong cuộc
sống hàng ngày của trẻ. Từ đó góp phần bảo vệ và tăng cường sức khoẻ cho trẻ,
giúp trẻ hăng hái tham gia tất cả các hoạt động khác đạt hiệu quả, nhằm hoàn
thiện và phát triển nhân cách cho trẻ.
Từ những lý do trên, tôi mạnh dạn lựa chọn sáng kiến kinh nghiệm “Một
số biện pháp giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ mẫu
giáo 4 – 5 tuổi ” làm đề tài nghiên cứu của mình với mong muốn có thể đưa ra
một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác của đề tài.
1.2. Điểm mới và phạm vi áp dụng của đề tài:
* Điểm mới của đề tài.
Trên thực tế có rất nhiều đồng nghiệp đã viết về đề tài này, tuy nhiên mỗi
đề tài, mỗi đơn vị đề cập đến những khía cạnh khác nhau của việc nâng cao chất
lượng cho trẻ 4-5 tuổi có thói quen vệ sinh và hành vi văn minh phù hợp với tình
hình thức thực tế của từng trường. Điểm mới của đề tài là đã sử dụng một số
biện pháp mới có tính khả thi cao mà bản thân cũng như đồng nghiệp đã nghiên
cứu phù hợp với tình hình của đơn vị. Đề tài tập trung vào những mặt đã làm
được, đề xuất những quan điểm phù hợp cho quá trình hoạt động ở trường mầm
non như đơn vị chúng tôi.
* Phạm vi áp dụngđề tài:
Với tinh thần tiếp tục thực hiện chủ đề Xây dựng môi trường “Giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm” và nâng cao kỷ năng sống cho trẻ mầm non, bản thân
mạnh dạn lựa chọn đề tài này tập trung nghiên cứu đề xuất một số biện pháp

nhằm nâng cao công tác giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ
mẫu giáo 4-5 tuổi ở trường Tôi đang công tác. Hy vọng những biện pháp sau
đây sẽ mang lại những kết quả bổ ích trong việc giáo dục thói quen vệ sinh và
hành vi văn minh cho trẻ trong năm học này để được nhân rộng điển hình trên
địa bàn huyện Lệ Thủy nói riêng và các đơn vị mầm non trên toàn tỉnh nói
chung.

2. PHẦN NỘI DUNG.
2.1.Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu:
Trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi là độ tuổi có nhu cầu phát triển về tâm lý cũng như
trí tuệ mạnh. Vì vậy giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ là

rất cần thiết. Trong những năm qua, việc dạy cho trẻ có những thói quen vệ sinh
và hành vi văn minh đã được các nhà trường chú trọng, quan tâm và xem đây là
một tiêu chí cần đạt được của trường mầm non. Tuy nhiên trong quá trình thực
hiện, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan nên hiệu quả thực hiện
chưa đạt kết quả khả quan.
Năm học 2018 – 2019, bản thân tôi được nhà trường phân công giảng dạy
lớp Mẫu giáo nhỡ với tổng số 20 trẻ trong đó có 1 trẻ khuyết tật. Trong quá trình
thực hiện nhiệm vụ năm học bản thân gặp một số thuận lợi và khó khăn như sau:
* Thuận lợi:
Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm, chỉ đạo theo đúng tinh thần và
chương trình dạy học của Bộ Giáo dục.
Nhà trường thường xuyên phát động phong trào vệ sinh chung, vệ sinh cá
nhân; kiểm tra, đôn đốc, đánh giá thường xuyên và có sự tuyên dương những tập
thể, cá nhân có hành vi văn minh trong sinh hoạt.
Khuôn viên nhà trường thoáng mát, có hệ thống cây xanh mát mẽ, khuôn
viên sạch đẹp; có khu vệ sinh đảm bảo an toàn…
Các cháu là con em dân tộc Bru Vân Kiều nên thật thà, ngoan và biết

vâng lời cô giáo .
Bản thân luôn tích cực tự học tham gia vào các hoạt động đào tạo nên
trình độ chuyên môn được nâng cao, đúc rút được nhiều kinh nghiệm trong
giảng dạy, nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý và khả năng tiếp thu kiên thức của trẻ ở
độ tuổi lớp mình phụ trách.
Phụ huynh nhiệt tình, quan tâm con em khá đầy đủ
Giáo viên có thâm niên nghề nhiều năm là giáo viên dạy giỏi, nhiệt tình,
yêu nghề mến trẻ.
* Khó khăn:
Các cháu đa số là con em dân tộc BRu Vân Kiều nên vốn hiểu biết vệ
sinh và hành vi văn minh rất hạn chế.
Các bậc phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến con em của mình nhất là
vấn đề vệ sinh và giáo dục hành vi văn minh cho các cháu nên tình trạng nhiều
cháu đến lớp chân tay còn bẩn, áo quần nhách nhác, không đánh răng, rữa mặt …
Các cháu đa số không được Bố Mẹ đưa đón nên thời gian đến lớp chưa
đảm bảo nhất là mùa mưa gió.
Những năm gần đây, tình trạng nhiều bệnh lây qua đường hô hấp, bệnh
về chân – tay – miệng phát triển và lây lan nhanh trong các nhà trường, đặc biệt
là trường mầm non. Như hiện nay đang trong thời gian phòng và chống bệnh
“Sốt xuất huyết” Nhưng ý thức vệ sinh cho các cháu trước khi đến trường lại
chưa được các bậc phụ huynh chú trọng và quan tâm.

Ngay từ những ngày đầu năm học tôi đã tiến hành điều tra thực tiễn các
nội dung vệ sinh của trẻ để năm bắt tình hình và có kế hoạch giáo dục thói quen
vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ cụ thể như sau:
Chưa tham gia
TT
Nội dung
Thành thạo

Lúng túng
hoạt động
1

6/20 = 30%

10/20 = 55%

Có thói quen vệ sinh
4/20 = 20%
Sắp xếp đồ dùng, đồ
chơi đúng nơi quy định 5/20 = 25%

9/20 = 45%

6/20 = 30%

Biết vệ sinh cá nhân

8/20 = 40%

6/20 = 30%

Tuy còn gặp nhiều khó khăn trong việc giáo dục thói quen vệ sinh và hành

vi văn minh cho trẻ. Nhưng với lòng nhiệt huyết yêu nghề mến trẻ, tận tụy với
công việc, luôn coi trẻ như con đẻ của mình, thực sự là người mẹ thứ 2 của trẻ.
Nên tôi luôn tìm tòi những biện pháp đúng đắn thiết thực tích cực để đưa vào
nội dung nuôi dưỡng, chăm sóc giáo dục trẻ có thói quen vệ sinh và hành vi văn
minh. Sau đây là một số nội dung biện pháp giáo dục thói quen vệ sinh và hành
vi văn minh cho trẻ mà tôi lựa chọn và sử dụng thiết thực và hiệu quả cao.
2.2 Các biện pháp:
Biện pháp 1: Cô giáo cần nắm được các trình tự sau đây để hình thành
một thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ.
– Cô giáo hướng dẫn cho trẻ nắm được nội dung yêu cầu về thói quen vệ
sinh và hành vi văn minh.
– Các cháu mẫu giáo 4 – 5 tuổi tuy còn nhỏ nhưng cũng có khả năng tiếp thu
được những kiến thức thông thường, vì vậy cô cần phải hướng dẫn cho các cháu
biết những điều cần thiết của từng yêu cầu vệ sinh và những tác hại của việc
không thực hiện đúng yêu cầu đó, lời hướng dẫn của cô phải đơn giản, rõ ràng,
chính xác, dễ hiểu.
– Chuẩn bị lời hướng dẫn kèm theo động tác làm mẫu.
– Các cháu có thể làm tốt các công việc tự phục vụ bản thân, vì vậy đối
với những việc có thể làm mẫu được cô cần chuẩn bị tốt lời hướng dẫn và làm
thành thạo động tác mẫu, vừa làm vừa giải thích, cô có thể tập trước cho một
cháu để cháu đó làm mẫu cho các cháu khác làm theo.
VD: Thao tác lau mặt: Một cháu thực hiện các cháu khác làm theo – cô
hướng dẫn từng thao tác một.

– Nhắc nhở các cháu thực hiện vệ sinh thường xuyên. Muốn hình thành
một thói quen vệ sinh ngoài việc làm cho trẻ hiểu được ý nghĩa có kỹ năng trẻ
cần được thực hành thường xuyên, có như vậy mới ăn sâu vào nếp sống của trẻ.
VD: Cháu Mai Lan sau khi ăn xong nếu cháu không đánh răng cháu thấy
rất khó chịu.

Biện pháp2. Giáo dục cho trẻ những thói quen về vệ sinh cá nhân
thông qua hoạt động học tập.
Giáo viên phải giáo dục và chỉ cho trẻ biết: Để đảm bảo sức khoẻ, tránh
được những bệnh lây lan, góp phần giữ gìn vệ sinh môi trường học tập chung,
đồng thời hình thành được những hành vi văn minh cho bản thân thì các cháu
phải biết vệ sinh mặt mũi, tay chân sạch sẽ; móng tay, móng chân phải cắt ngắn,
giữ sạch… Cụ thể:
Tóc phải cắt ngắn, chải gọn gàng.
Quần áo phải sạch sẽ, phù hợp thời tiết, hợp vệ sinh.
Các cháu không được đi chân đất trên nền nhà bẩn, bụi đất, ẩm ướt (trời
lạnh phải đi dày dép, tất giữ ấm đôi chân).
Phải biết rửa tay chân mặt mũi khi bị bẩn.
Biết ăn cơm không ngậm, không để rơi vả, ăn hết phần ăn của mình.
Ăn xong uống nước súc miệng, lau miệng sạch sẽ.
Biết tiểu tiện đúng nơi qui định. Rửa tay sau khi đi vệ sinh.
Nếu trẻ biết thực hiện được những công việc đó đối với bản thân thì ý
thức đối với công tác vệ sinh của trẻ sẽ được tăng lên rất nhiều, hành vi văn
minh của trẻ cũng dần được hình thành từ đó. Trẻ sẽ có được thói quen cho mình
để giữ gìn vệ sinh chung và vệ sinh cá nhân.
Là một giáo viên mầm non, tôi rất hiểu điều đó, nên ngay từ đầu năm học,
tôi đã chú trọng về công tác này. Những ngày đầu trẻ vừa đến lớp, bên cạnh cho
trẻ làm quen với môi trường học tập, tôi còn lồng ghép việc giáo dục những thói
quen vệ sinh đó cho trẻ qua bài dạy, qua các câu chuyện kể, qua tranh ảnh minh
họa. Giúp trẻ nắm bắt những điều cơ bản về những việc mình phải làm trong
trường mầm non để giữ gìn vệ sinh và hình thành hành vi văn minh cho mình.
Đồng thời viết những nội dung yêu cầu cần thực hiện đó lên một tờ bìa dán ở
trước phòng học để các bậc phụ huynh xem, về nhà hướng dẫn thêm và giúp trẻ
thực hiện trước khi đến lớp.
Biện pháp 3: Giáo dục thói quen vệ sinh và hình thành hành vi văn
minh cho trẻ thông qua hoạt động hàng ngày.

Để có một môi trường học tập đảm bảo sạch sẽ, an toàn, văn minh góp
phần giữ gìn và nâng cao sức khoẻ cho trẻ thì môi trường đó phải là môi trường
thực sự được tạo dựng từ thái độ, ý thức chung của cô và trẻ. Ở lứa tuổi mẫu
giáo thì ý thức, hành động, việc làm, thái độ…đối với công tác vệ sinh của các

cháu là chưa cao. Chính vì vậy, công tác giáo dục vệ sinh và hành vi văn minh
cho trẻ rất được tôi chú trọng. Ngay từ đầu năm học, bên cạnh giới thiệu cho trẻ
những việc cần làm để tạo thói quen vệ sinh, hành vi văn minh, tôi luôn chú ý
hướng dẫn tỷ mĩ các thao tác vệ sinh hằng ngày cho trẻ.
Vào mỗi buổi sáng, khi đón trẻ vào lớp, tôi hướng dẫn cho trẻ tự cất dọn
đồ dùng cá nhân đúng nơi quy định sau đó hướng dẫn trẻ soi gương để xem áo
quần, đầu tóc đã sạch sẽ, gọn gàng chưa? Sau khi trẻ thực hiện xong công việc
tự kiểm tra hình thức của bản thân, tôi hướng dẫn trẻ cách chải đầu, buộc tóc,
cách rửa tay dưới vòi nước sạch, cách lau mặt bằng khăn ẩm.
Sau khi thực hiện các công việc đó xong, tôi bắt đầu điểm danh và kiểm
tra vệ sinh cá nhân của trẻ thông qua một số trò chơi như “Nu na, nu nóng”,
“Xỉa cá mè”…Nếu trẻ nào tay còn bẩn, đầu tóc còn rối thì phải đi rửa tay và buộc
lại đầu tóc, sau đó cô cùng cả lớp kiển tra lai và tặng cho các bạn đó một tràng
pháo tay để khích lệ các cháu. Bên cạnh hướng dẫn trẻ biết vệ sinh cá nhân, tôi
nhận thấy rằng vệ sinh môi trường xung quanh càng không kém phần quan trọng
đối với trẻ. Nắm bắt sở thích của trẻ là muốn được làm những công việc nhẹ
nhàng nhưng vui vẻ, nên sau mỗi lần tập thể dục buổi sáng hoặc những lúc tổ
chức các hoạt động ngoài trời, tôi thường hướng dẫn cho các em vệ sinh môi
trường học tập như nhặt lá trên sân trường…Trong quá trình dạy học, tôi cũng
hướng dẫn cho trẻ biết cất giữ đồ chơi, đồ dùng đúng nơi quy định; không được
xả rác, vứt rác bừa bải; không được mang quà, bánh kẹo, các đồ chơi ở nhà đến
lớp học.
Cuối tuần vào chiều thứ sáu, tôi thường cho trẻ lau dọn, sắp xếp lại đồ
chơi, đồ dùng học tập trong phòng học của mình theo nhóm. Với đặc điểm của

trẻ là rất muốn được khen, được công nhận, nên sau mỗi lần tham gia vệ sinh
môi trường xung quanh, tôi đều nhận xét công việc của các nhóm thông qua việc
dẫn trẻ đi tham quan, kiểm tra kết quả công việc của từng nhóm, những nhóm
nào thực hiện tốt sẽ được tuyên dương, những nhóm nào làm chưa tốt thì sẽ
được tôi nhắc nhở nhẹ nhàng và hướng dẫn lại những công việc mà tôi hướng
dẫn cho trẻ thực hiện hằng ngày có ý nghĩa giáo dục đối với trẻ rất lớn. Do sự
thường xuyên lặp đi, lặp lại các thao tác, các hoạt động trong thời gian nhất định
và theo một trình tự nhất định làm cho trẻ nắm được những công việc, những
cách làm hợp lý, những kỹ năng vệ sinh và tự vệ sinh.
Những kỹ năng, kỹ xảo sẽ được tự động hóa hình thành trong trẻ, từ đó trẻ
sẽ phát triển những phẩm chất quan trọng của nhân cách như ý thức, thói quen
vệ sinh, tinh thần trách nhiệm, khả năng tự lập, nếp sống văn minh.
Có thể nói, những hoạt động trên đã giúp tất cả các cháu (không chỉ riêng
lớp tôi phụ trách mà với cả các lớp khác) và những giáo viên chúng tôi có được

ý thức và thói quen vệ sinh, tạo được sự gần gũi của trẻ và cô. Đồng thời tạo
được hành vi, nếp sống văn minh trong dạy – học và cuộc sống thường ngày.
Biện pháp 4: Phối kết hợp với các bậc phụ huynh.
Như mọi người thường nói: “Nhà trường là ngôi nhà thứ hai, còn gia đình
là môi trường đầu tiên của trẻ”. Như vậy, gia đình là yếu tố quan trọng nhất
trong quá trình hình thành các thói quen và hành vi của trẻ: Chính vì thế giáo
viên và nhà trường phải tạo được cầu nối giữa gia đình – trẻ – nhà trường để
cùng nhau giáo dục, rèn luyện và chăm sóc các cháu.
Để giúp phụ huynh có nhận thức đúng đắn cũng như có những hiểu biết
cơ bản về thói quen vệ sinh và hành vi văn minh của trẻ, ngay từ buổi họp phụ
huynh đầu năm tôi đã mạnh dạn trình bày quan điểm của mình về thực trạng vệ
sinh của trẻ: Đưa ra trao đổi một số nội quy, quy định đối với trẻ khi đến lớp.
Ví dụ: Trước khi đến lớp, phụ huynh phải rửa tay chân cho trẻ, cho trẻ ăn
mặc sạch sẽ, chải và buộc tóc gọn gàng; trời nắng nóng thì cho trẻ mặc đồ

thoáng mát; trời lạnh, rét thì cho trẻ mặc ấm kín cổ, đi tất; cho trẻ đeo khẩu trang
khi ra đường để che bụi và gió những tác nhân có thể gây bệnh về đường hô hấp
của trẻ.
Mặt khác, để cho trẻ vừa sạch sẽ khi đến lớp, vừa tránh được những bệnh
về đường hô hấp, đường ruột, tôi càng thường xuyên nhắc phụ huynh cắt móng
tay, móng chân, cắt tóc và tắm rửa, thay áo quần cho trẻ. Có trường hợp do phụ
huynh bận công việc, quên chăm sóc trẻ những vấn đề trên, tôi càng nhiệt tình,
vỗ về làm giúp các cháu.
Riêng ở nhà, tôi cũng khuyên và vận động các bậc phụ huynh cần quy
thường xuyên cho trẻ biết vệ sinh tay bằng nước sạch trước và sau ăn cơm, sau
khi đi vệ sinh, thường xuyên nhắc nhỡ trẻ đánh răng trước khi đi ngủ và mỗi
sáng thức dậy, hướng dẫn cho trẻ biết gấp chăn, gối, sắp xếp đồ chơi gọn gàng,
không để đồ chơi lung túng, không vứt rác bừa bãi. Phụ huynh phải thường
xuyên theo dõi, kiểm tra trẻ thực hiện những công việc đó; Từ đó tạo thành thói
quen cho trẻ và các cháu sẽ hình thành cho mình được nếp sống văn minh; Để
nắm bắt được các cháu ở nhà có thực hiện nghiêm túc các quy định về vệ sinh
như cô giáo đã hướng dẫn ở trường hay không, tôi thường gọi điện thoại hoặc
hỏi trực tiếp phụ huynh khi họ đưa trẻ đến lớp; Từ đó có biện pháp khắc phục
đối với các cháu không thực hiện hoặc thực hiện chưa được, chưa tốt.
Biện pháp 5: Phối hợp với nhân viên y tế trường học.
Nắm bắt được điều kiện thuận lợi trong việc giáo dục vệ sinh và thói quen
hành vi văn minh cho trẻ, tôi đã phối hợp với nhân viên y tế phổ biến các kỹ
năng tự vệ sinh cá nhân cho trẻ. Tuyên truyền về công tác vệ sinh và các dịch
bệnh có thể xảy ra nếu trẻ không thực hiện tốt công tác vệ sinh để trẻ phần nào
hiểu được tầm quan trọng của nó và tập cho mình những thói quen tốt, những

hành vi đẹp trong công tác vệ sinh cũng như trong mọi sinh hoạt thường ngày
nhất là đang trong thời gian bùng phát dich bệnh “Sốt xuất huyết”.
Hàng ngày, hàng tuần, nhân viên y tế đều kiểm tra các công trình vệ sinh,

các lớp học, khu nhà bếp để có kế hoạch chỉ đạo lao động dọn vệ sinh hàng ngày
sạch sẽ để trẻ có được một môi trường vui chơi, học tập đảm bảo vệ sinh. Nếu
phát hiện lớp học nào, trẻ nào không thực hiện đúng quy định vệ sinh chung thì
sẽ bị nhắc nhỡ.
Phối hợp với nhân viên y tế phát tờ rơi, các bức tranh minh họa sự nguy
hiểm của các bệnh truyền nhiễm, các bệnh lây qua đường hô hấp, đặc biệt là
bệnh chân – tay – miệng để trẻ thấy được sự nguy hiểm từ đó tham gia vào công
tác giáo dục vệ sinh đạt hiệu quả cao. Đồng thời qua việc làm này trẻ càng hình
thành cho mình bản năng chống lại các loại bệnh đó bằng hành vi, việc làm của
chính bản thân trẻ.
* Kết quả đạt được.
Nhờ biết lựa chọn và sử dụng các biện pháp trên một cách linh hoạt nên
trong thời gian vừa qua việc giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho
trẻ của lớp tôi đã được được kết quả như sau.
Chưa tham gia
TT
Nội dung
Thành thạo
Lúng túng
hoạt động
1
2

Có thói quen vệ sinh

12/20 = 60 %

6/20 = 30%

3/20 = 15%

Sắp xếp đồ dùng, đồ 13/20 = 65 %
chơi đúng nơi quy định
Biết vệ sinh cá nhân
15/20 = 75%

5/20 = 25 %

2/20 = 10%

4/20 = 20 %

1/20 = 5%

3
Với sự phối hợp chặt chẻ đó, trẻ đi học đã sạch sẽ hơn về mọi mặt, đã biết
tự vệ sinh bản thân, có ý thức vệ sinh lớp học. Trẻ cũng đã có ý thức được các
hành vi đẹp của mình.
Với sự phối hợp đó, trong thời gian qua lớp học của tôi nói riêng và các
lớp học trong toàn trường nói chung đã bước đầu thu được nhiều kết quả đáng
phấn khởi.

3. PHẦN KẾT LUẬN.
3.1. Ý nghĩa của sáng kiến:
Rèn luyện thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ mẫu giáo 4 – 5
tuổi là một việc làm vừa mang tính giáo dục vừa có ý nghĩa thiết thực trong đời
sống hàng ngày của trẻ. Nó không chỉ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục
toàn diện, rèn luyện nếp sống văn minh cho trẻ mà còn góp phần nâng cao sức
khoẻ, đẩy lùi bệnh tật, chống ô nhiễm môi trường.

Với tấm lòng yêu nghề, mến trẻ, với tâm huyết vì thế hệ ngày mai như
mong muốn của Bác Hồ kính yêu:
“Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không. Dân tộc Việt Nam có
bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc Năm châu hay không.
Đó chính là nhờ phần lớn vào công học tập của các cháu”.
Nên bản thân tôi đã trăn trở tìm tòi những biện pháp giáo dục thói quen vệ
sinh và hành vi văn minh cho trẻ mẫu giáo 4- 5 tuổi, có thể là giáo dục những
thói quen về vệ sinh và hành vi văn minh thông qua hoạt động hàng ngày. Đồng

thời phối hợp với các bậc phụ huynh,với nhân viên y tế để giáo dục và rèn luyện
thêm cho trẻ những hành vi và thói quen vệ sinh tốt lúc ở trường và ở nhà.
Qua một thời gian ngắn áp dụng các biện pháp trên, đa số trẻ ở lớp tôi phụ
trách đã có ý thức trong vệ sinh cá nhân, vệ sinh tập thể. Kết quả giáo dục toàn
diện đạt khá cao so với đầu năm. Trẻ trong càng xinh tươi, sạch sẽ, gọn gàng.
Phòng học ngăn nắp, thoáng mát. Đặc biệt không có trẻ nào mắc bệnh chân-taymiệng hay các bệnh truyền nhiễm khác. Đến nay trẻ đã hình thành được thói
quen vệ sinh, hành vi văn minh tương đối tốt.
Việc rèn luyện thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ mẫu giáo là
vô cùng quan trọng. Song công việc thật không đơn giản. Trình độ nhận thức
tiếp thu của mỗi cháu khác nhau, điều kiện hoàn cảnh sống từng gia đình mỗi
cháu không đồng đều, vì vậy qua quá trình thực hiện tôi nhận thấy muốn thực
hiện tốt việc này, bản thân mỗi giáo viên cần phải:
Trau dồi kiến thức vệ sinh và hành vi văn minh cần thiết.
Cô giáo phải là người có phẩm chất đạo đức tốt, mẫu mực, chịu khó, kiên
trì thực hiện, luôn có biện pháp sáng tạo mới trong nuôi dưỡng và chăm sóc giáo
dục trẻ.
Cô giáo dành thời gian, chú ý nhiều hơn đến những cháu cá biệt để có biện
pháp giáo dục phù hợp, phải động viên khen thưởng sửa sai kịp thời cho trẻ
nhằm kích thích những việc làm tốt, và hạn chế những hành vi xấu của trẻ.
Cô giáo phải hết lòng yêu thương các cháu, với tinh thần là người mẹ thứ

hai, cô giáo phải nhạy bén trước những diễn biến, hiểu được đặc điểm tâm sinh
lý của các cháu, hiểu được hoàn cảnh sống của từng gia đình.
Gia đình phải thật sự là mái ấm tình thương của trẻ, bố mẹ phải là tấm
gương sáng để trẻ noi theo, phải quan tâm, yêu thương trẻ, có trách nhiệm giáo
dục trẻ ngay từ khi mới chào đời.
Tuyên truyền với phụ huynh về công tác giáo dục rèn luyện vệ sinh văn
minh cho trẻ. Do đó muốn giáo dục chăm sóc trẻ đạt kết quả tốt thì phải có sự
thống nhất phương pháp giáo dục của các cô giáo trong lớp cũng như phải có sự
phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội.
Thực hiện “Một số biện pháp giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn
minh cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi ” là một việc làm quan trọng và có ý nghĩa
sâu sắc đối với mỗi trẻ nói riêng và đối với các trường mầm non nói chung.
Sáng kiến kinh nghiệm này đã được áp dụng ở trường mầm non tôi công
tác, hiệu quả mang lại rất khả quan, tất cả các cháu đã có thói quen trong việc
giữ vệ sinh cá nhân và vệ sinh lớp học. Nên tôi mong muốn được chia sẽ sáng
kiến này với các bạn đồng nghiệp của huyện nhà với hy vọng các em sẽ phát
triển toàn diện về Đức – Trí – Thể – Mỹ; chất lượng giáo dục toàn diện của các
trường mầm non trong huyện nhà sẽ đạt kết quả đáng tự hào hơn.

Trên đây là một số biện pháp trong giáo dục trẻ có những thói quen vệ
sinh và hành vi văn minh cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi, bản thân tôi rút ra trong
thời gian qua đã thực hiện tốt.
Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp, các
cấp lãnh đạo để ngày càng nâng cao hơn nữa công tác chăm sóc và giáo dục trẻ.
Tôi xin chân thành cảm ơn.

Ngân Thủy, ngày 20 tháng 9 năm 2018
XÁC NHẬN CỦA HĐKH TRƯỜNG
Người viết sáng kiến

Bùi Thị Minh Châu

XÁC NHẬN CỦA HĐKH NGÀNH

Tục ngữ có câu “Tiên học lễ, hậu học văn” đã ăn sâu vào tiềm thức của mỗingười dân Việt Nam, thấm nhuần được điều đó là giáo viên mầm non tôi nghĩmình cần phải đầu tư nhiều vào việc giáo dục lễ giáo cho các cháu tô điểm vàotâm hồn các cháu những cái hay cái đẹp, để các cháu trở thành những bông hoathơm ngát, là người có hành vi văn minh lịch sự.Thói quen vệ sinh và hành vi văn minh là một trong những biểu hiện vàyêu cầu cần thiết của mỗi con người có văn hoá, văn minh mà người lớn cầnhình thành cho trẻ ngay ở giai đoạn tuổi mầm non. Đồng thời đây cũng là mộttrong những nhiệm vụ được đặt ra hàng đầu của giáo dục mầm non, để giáo dụcđạo đức, hình thành hành vi văn minh; chăm sóc- bảo vệ sức khoẻ cho trẻ nhằmnâng cao thể lực, giúp trẻ có thể tham gia tốt tất cả các hoạt động khác như họctập, vui chơi, lao động một cách tích cực, tự giác, vui vẻ. Góp phần phát triểntoàn diện nhân cách cho trẻ.Việc hình thành cho trẻ các thói quen vệ sinh và hành vi văn minh diễn rathuận lợi nhất là ở giai đoạn trẻ mẫu giáo 4- 5 tuổi. Với trẻ mẫu giáo ở tuổi nàyđã có sự phát triển nhất định về thể chất (cơ thể phát triển hoàn thiện hơn, cácvận động khéo léo hơn). Sự phát triển trí tuệ của trẻ càng diễn ra mạnh mẽ, ngônngữ phát triển, các mối quan hệ ngày càng phức tạp. Trẻ có ý thức được một sốhành động và việc làm của mình, phân biệt được “đúng – sai”; “tốt – xấu”; “nên- không nên”. Đây là cơ sở và điều kiện quan trọng để trẻ có ý thức và khả năngtạo nên thói quen trong vệ sinh và hành vi văn minh.Khi trẻ bước vào ngưỡng cửa trường mầm non thì người lớn (bố, mẹ, ông,bà..), cô giáo mầm non bắt đầu giáo dục cho trẻ các thói quen vệ sinh và hành vivăn minh. Tuy nhiên, ở lứa tuổi này, khi thực hiện các thói quen vệ sinh và hànhvi văn minh, trẻ còn rất lúng túng về mặt kỹ năng, đồng thời chưa có thái độ tựgiác, tích cực trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường học tập, vui chơi và vệ sinhcho bản thân dẫn đến có những hành vi thiếu văn minh.Thói quen vệ sinh và hành vi văn minh mới bắt đầu hình thành nên chưađược bền vững đối với trẻ. Vì vậy, nếu không được thường xuyên luyện tập,củng cố thì những thói quen vệ sinh và hành vi văn minh của trẻ sẽ dần mất đihoặc bị sai lệch. Chính vì vậy, các thói quen vệ sinh và hành vi văn minh đóđược hình thành ở giai đoạn trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi cần phải được giáo dục, rènluyện, củng cố. Đây là một việc làm có ý nghĩa to lớn trong việc củng cố cho trẻnhững kỹ năng vệ sinh đơn giản trong công tác vệ sinh, tự vệ sinh cho bản thân.Đồng thời giúp trẻ rèn luyện một số phẩm chất đạo đức quan trọng như:tính tự giác, tính kiên trì, tính độc lập … góp phần làm cho các thói quen vệ sinhvà hành vi văn minh trở nên bền vững đối với trẻ, trở thành nhu cầu trong cuộcsống hàng ngày của trẻ. Từ đó góp phần bảo vệ và tăng cường sức khoẻ cho trẻ,giúp trẻ hăng hái tham gia tất cả các hoạt động khác đạt hiệu quả, nhằm hoànthiện và phát triển nhân cách cho trẻ.Từ những lý do trên, tôi mạnh dạn lựa chọn sáng kiến kinh nghiệm “Mộtsố biện pháp giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ mẫugiáo 4 – 5 tuổi ” làm đề tài nghiên cứu của mình với mong muốn có thể đưa ramột số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác của đề tài.1.2. Điểm mới và phạm vi áp dụng của đề tài:* Điểm mới của đề tài.Trên thực tế có rất nhiều đồng nghiệp đã viết về đề tài này, tuy nhiên mỗiđề tài, mỗi đơn vị đề cập đến những khía cạnh khác nhau của việc nâng cao chấtlượng cho trẻ 4-5 tuổi có thói quen vệ sinh và hành vi văn minh phù hợp với tìnhhình thức thực tế của từng trường. Điểm mới của đề tài là đã sử dụng một sốbiện pháp mới có tính khả thi cao mà bản thân cũng như đồng nghiệp đã nghiêncứu phù hợp với tình hình của đơn vị. Đề tài tập trung vào những mặt đã làmđược, đề xuất những quan điểm phù hợp cho quá trình hoạt động ở trường mầmnon như đơn vị chúng tôi.* Phạm vi áp dụngđề tài:Với tinh thần tiếp tục thực hiện chủ đề Xây dựng môi trường “Giáo dụclấy trẻ làm trung tâm” và nâng cao kỷ năng sống cho trẻ mầm non, bản thânmạnh dạn lựa chọn đề tài này tập trung nghiên cứu đề xuất một số biện phápnhằm nâng cao công tác giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻmẫu giáo 4-5 tuổi ở trường Tôi đang công tác. Hy vọng những biện pháp sauđây sẽ mang lại những kết quả bổ ích trong việc giáo dục thói quen vệ sinh vàhành vi văn minh cho trẻ trong năm học này để được nhân rộng điển hình trênđịa bàn huyện Lệ Thủy nói riêng và các đơn vị mầm non trên toàn tỉnh nóichung.2. PHẦN NỘI DUNG.2.1.Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu:Trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi là độ tuổi có nhu cầu phát triển về tâm lý cũng nhưtrí tuệ mạnh. Vì vậy giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ làrất cần thiết. Trong những năm qua, việc dạy cho trẻ có những thói quen vệ sinhvà hành vi văn minh đã được các nhà trường chú trọng, quan tâm và xem đây làmột tiêu chí cần đạt được của trường mầm non. Tuy nhiên trong quá trình thựchiện, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan nên hiệu quả thực hiệnchưa đạt kết quả khả quan.Năm học 2018 – 2019, bản thân tôi được nhà trường phân công giảng dạylớp Mẫu giáo nhỡ với tổng số 20 trẻ trong đó có 1 trẻ khuyết tật. Trong quá trìnhthực hiện nhiệm vụ năm học bản thân gặp một số thuận lợi và khó khăn như sau:* Thuận lợi:Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm, chỉ đạo theo đúng tinh thần vàchương trình dạy học của Bộ Giáo dục.Nhà trường thường xuyên phát động phong trào vệ sinh chung, vệ sinh cánhân; kiểm tra, đôn đốc, đánh giá thường xuyên và có sự tuyên dương những tậpthể, cá nhân có hành vi văn minh trong sinh hoạt.Khuôn viên nhà trường thoáng mát, có hệ thống cây xanh mát mẽ, khuônviên sạch đẹp; có khu vệ sinh đảm bảo an toàn…Các cháu là con em dân tộc Bru Vân Kiều nên thật thà, ngoan và biếtvâng lời cô giáo .Bản thân luôn tích cực tự học tham gia vào các hoạt động đào tạo nêntrình độ chuyên môn được nâng cao, đúc rút được nhiều kinh nghiệm tronggiảng dạy, nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý và khả năng tiếp thu kiên thức của trẻ ởđộ tuổi lớp mình phụ trách.Phụ huynh nhiệt tình, quan tâm con em khá đầy đủGiáo viên có thâm niên nghề nhiều năm là giáo viên dạy giỏi, nhiệt tình,yêu nghề mến trẻ.* Khó khăn:Các cháu đa số là con em dân tộc BRu Vân Kiều nên vốn hiểu biết vệsinh và hành vi văn minh rất hạn chế.Các bậc phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến con em của mình nhất làvấn đề vệ sinh và giáo dục hành vi văn minh cho các cháu nên tình trạng nhiềucháu đến lớp chân tay còn bẩn, áo quần nhách nhác, không đánh răng, rữa mặt …Các cháu đa số không được Bố Mẹ đưa đón nên thời gian đến lớp chưađảm bảo nhất là mùa mưa gió.Những năm gần đây, tình trạng nhiều bệnh lây qua đường hô hấp, bệnhvề chân – tay – miệng phát triển và lây lan nhanh trong các nhà trường, đặc biệtlà trường mầm non. Như hiện nay đang trong thời gian phòng và chống bệnh“Sốt xuất huyết” Nhưng ý thức vệ sinh cho các cháu trước khi đến trường lạichưa được các bậc phụ huynh chú trọng và quan tâm.Ngay từ những ngày đầu năm học tôi đã tiến hành điều tra thực tiễn cácnội dung vệ sinh của trẻ để năm bắt tình hình và có kế hoạch giáo dục thói quenvệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ cụ thể như sau:Chưa tham giaTTNội dungThành thạoLúng túnghoạt động6/20 = 30%10/20 = 55%Có thói quen vệ sinh4/20 = 20%Sắp xếp đồ dùng, đồchơi đúng nơi quy định 5/20 = 25%9/20 = 45%6/20 = 30%Biết vệ sinh cá nhân8/20 = 40%6/20 = 30%6/20 = 30%Tuy còn gặp nhiều khó khăn trong việc giáo dục thói quen vệ sinh và hànhvi văn minh cho trẻ. Nhưng với lòng nhiệt huyết yêu nghề mến trẻ, tận tụy vớicông việc, luôn coi trẻ như con đẻ của mình, thực sự là người mẹ thứ 2 của trẻ.Nên tôi luôn tìm tòi những biện pháp đúng đắn thiết thực tích cực để đưa vàonội dung nuôi dưỡng, chăm sóc giáo dục trẻ có thói quen vệ sinh và hành vi vănminh. Sau đây là một số nội dung biện pháp giáo dục thói quen vệ sinh và hànhvi văn minh cho trẻ mà tôi lựa chọn và sử dụng thiết thực và hiệu quả cao.2.2 Các biện pháp:Biện pháp 1: Cô giáo cần nắm được các trình tự sau đây để hình thànhmột thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ.- Cô giáo hướng dẫn cho trẻ nắm được nội dung yêu cầu về thói quen vệsinh và hành vi văn minh.- Các cháu mẫu giáo 4 – 5 tuổi tuy còn nhỏ nhưng cũng có khả năng tiếp thuđược những kiến thức thông thường, vì vậy cô cần phải hướng dẫn cho các cháubiết những điều cần thiết của từng yêu cầu vệ sinh và những tác hại của việckhông thực hiện đúng yêu cầu đó, lời hướng dẫn của cô phải đơn giản, rõ ràng,chính xác, dễ hiểu.- Chuẩn bị lời hướng dẫn kèm theo động tác làm mẫu.- Các cháu có thể làm tốt các công việc tự phục vụ bản thân, vì vậy đốivới những việc có thể làm mẫu được cô cần chuẩn bị tốt lời hướng dẫn và làmthành thạo động tác mẫu, vừa làm vừa giải thích, cô có thể tập trước cho mộtcháu để cháu đó làm mẫu cho các cháu khác làm theo.VD: Thao tác lau mặt: Một cháu thực hiện các cháu khác làm theo – côhướng dẫn từng thao tác một.- Nhắc nhở các cháu thực hiện vệ sinh thường xuyên. Muốn hình thànhmột thói quen vệ sinh ngoài việc làm cho trẻ hiểu được ý nghĩa có kỹ năng trẻcần được thực hành thường xuyên, có như vậy mới ăn sâu vào nếp sống của trẻ.VD: Cháu Mai Lan sau khi ăn xong nếu cháu không đánh răng cháu thấyrất khó chịu.Biện pháp2. Giáo dục cho trẻ những thói quen về vệ sinh cá nhânthông qua hoạt động học tập.Giáo viên phải giáo dục và chỉ cho trẻ biết: Để đảm bảo sức khoẻ, tránhđược những bệnh lây lan, góp phần giữ gìn vệ sinh môi trường học tập chung,đồng thời hình thành được những hành vi văn minh cho bản thân thì các cháuphải biết vệ sinh mặt mũi, tay chân sạch sẽ; móng tay, móng chân phải cắt ngắn,giữ sạch… Cụ thể:Tóc phải cắt ngắn, chải gọn gàng.Quần áo phải sạch sẽ, phù hợp thời tiết, hợp vệ sinh.Các cháu không được đi chân đất trên nền nhà bẩn, bụi đất, ẩm ướt (trờilạnh phải đi dày dép, tất giữ ấm đôi chân).Phải biết rửa tay chân mặt mũi khi bị bẩn.Biết ăn cơm không ngậm, không để rơi vả, ăn hết phần ăn của mình.Ăn xong uống nước súc miệng, lau miệng sạch sẽ.Biết tiểu tiện đúng nơi qui định. Rửa tay sau khi đi vệ sinh.Nếu trẻ biết thực hiện được những công việc đó đối với bản thân thì ýthức đối với công tác vệ sinh của trẻ sẽ được tăng lên rất nhiều, hành vi vănminh của trẻ cũng dần được hình thành từ đó. Trẻ sẽ có được thói quen cho mìnhđể giữ gìn vệ sinh chung và vệ sinh cá nhân.Là một giáo viên mầm non, tôi rất hiểu điều đó, nên ngay từ đầu năm học,tôi đã chú trọng về công tác này. Những ngày đầu trẻ vừa đến lớp, bên cạnh chotrẻ làm quen với môi trường học tập, tôi còn lồng ghép việc giáo dục những thóiquen vệ sinh đó cho trẻ qua bài dạy, qua các câu chuyện kể, qua tranh ảnh minhhọa. Giúp trẻ nắm bắt những điều cơ bản về những việc mình phải làm trongtrường mầm non để giữ gìn vệ sinh và hình thành hành vi văn minh cho mình.Đồng thời viết những nội dung yêu cầu cần thực hiện đó lên một tờ bìa dán ởtrước phòng học để các bậc phụ huynh xem, về nhà hướng dẫn thêm và giúp trẻthực hiện trước khi đến lớp.Biện pháp 3: Giáo dục thói quen vệ sinh và hình thành hành vi vănminh cho trẻ thông qua hoạt động hàng ngày.Để có một môi trường học tập đảm bảo sạch sẽ, an toàn, văn minh gópphần giữ gìn và nâng cao sức khoẻ cho trẻ thì môi trường đó phải là môi trườngthực sự được tạo dựng từ thái độ, ý thức chung của cô và trẻ. Ở lứa tuổi mẫugiáo thì ý thức, hành động, việc làm, thái độ…đối với công tác vệ sinh của cáccháu là chưa cao. Chính vì vậy, công tác giáo dục vệ sinh và hành vi văn minhcho trẻ rất được tôi chú trọng. Ngay từ đầu năm học, bên cạnh giới thiệu cho trẻnhững việc cần làm để tạo thói quen vệ sinh, hành vi văn minh, tôi luôn chú ýhướng dẫn tỷ mĩ các thao tác vệ sinh hằng ngày cho trẻ.Vào mỗi buổi sáng, khi đón trẻ vào lớp, tôi hướng dẫn cho trẻ tự cất dọnđồ dùng cá nhân đúng nơi quy định sau đó hướng dẫn trẻ soi gương để xem áoquần, đầu tóc đã sạch sẽ, gọn gàng chưa? Sau khi trẻ thực hiện xong công việctự kiểm tra hình thức của bản thân, tôi hướng dẫn trẻ cách chải đầu, buộc tóc,cách rửa tay dưới vòi nước sạch, cách lau mặt bằng khăn ẩm.Sau khi thực hiện các công việc đó xong, tôi bắt đầu điểm danh và kiểmtra vệ sinh cá nhân của trẻ thông qua một số trò chơi như “Nu na, nu nóng”,”Xỉa cá mè”…Nếu trẻ nào tay còn bẩn, đầu tóc còn rối thì phải đi rửa tay và buộclại đầu tóc, sau đó cô cùng cả lớp kiển tra lai và tặng cho các bạn đó một tràngpháo tay để khích lệ các cháu. Bên cạnh hướng dẫn trẻ biết vệ sinh cá nhân, tôinhận thấy rằng vệ sinh môi trường xung quanh càng không kém phần quan trọngđối với trẻ. Nắm bắt sở thích của trẻ là muốn được làm những công việc nhẹnhàng nhưng vui vẻ, nên sau mỗi lần tập thể dục buổi sáng hoặc những lúc tổchức các hoạt động ngoài trời, tôi thường hướng dẫn cho các em vệ sinh môitrường học tập như nhặt lá trên sân trường…Trong quá trình dạy học, tôi cũnghướng dẫn cho trẻ biết cất giữ đồ chơi, đồ dùng đúng nơi quy định; không đượcxả rác, vứt rác bừa bải; không được mang quà, bánh kẹo, các đồ chơi ở nhà đếnlớp học.Cuối tuần vào chiều thứ sáu, tôi thường cho trẻ lau dọn, sắp xếp lại đồchơi, đồ dùng học tập trong phòng học của mình theo nhóm. Với đặc điểm củatrẻ là rất muốn được khen, được công nhận, nên sau mỗi lần tham gia vệ sinhmôi trường xung quanh, tôi đều nhận xét công việc của các nhóm thông qua việcdẫn trẻ đi tham quan, kiểm tra kết quả công việc của từng nhóm, những nhómnào thực hiện tốt sẽ được tuyên dương, những nhóm nào làm chưa tốt thì sẽđược tôi nhắc nhở nhẹ nhàng và hướng dẫn lại những công việc mà tôi hướngdẫn cho trẻ thực hiện hằng ngày có ý nghĩa giáo dục đối với trẻ rất lớn. Do sựthường xuyên lặp đi, lặp lại các thao tác, các hoạt động trong thời gian nhất địnhvà theo một trình tự nhất định làm cho trẻ nắm được những công việc, nhữngcách làm hợp lý, những kỹ năng vệ sinh và tự vệ sinh.Những kỹ năng, kỹ xảo sẽ được tự động hóa hình thành trong trẻ, từ đó trẻsẽ phát triển những phẩm chất quan trọng của nhân cách như ý thức, thói quenvệ sinh, tinh thần trách nhiệm, khả năng tự lập, nếp sống văn minh.Có thể nói, những hoạt động trên đã giúp tất cả các cháu (không chỉ riênglớp tôi phụ trách mà với cả các lớp khác) và những giáo viên chúng tôi có đượcý thức và thói quen vệ sinh, tạo được sự gần gũi của trẻ và cô. Đồng thời tạođược hành vi, nếp sống văn minh trong dạy – học và cuộc sống thường ngày.Biện pháp 4: Phối kết hợp với các bậc phụ huynh.Như mọi người thường nói: “Nhà trường là ngôi nhà thứ hai, còn gia đìnhlà môi trường đầu tiên của trẻ”. Như vậy, gia đình là yếu tố quan trọng nhấttrong quá trình hình thành các thói quen và hành vi của trẻ: Chính vì thế giáoviên và nhà trường phải tạo được cầu nối giữa gia đình – trẻ – nhà trường đểcùng nhau giáo dục, rèn luyện và chăm sóc các cháu.Để giúp phụ huynh có nhận thức đúng đắn cũng như có những hiểu biếtcơ bản về thói quen vệ sinh và hành vi văn minh của trẻ, ngay từ buổi họp phụhuynh đầu năm tôi đã mạnh dạn trình bày quan điểm của mình về thực trạng vệsinh của trẻ: Đưa ra trao đổi một số nội quy, quy định đối với trẻ khi đến lớp.Ví dụ: Trước khi đến lớp, phụ huynh phải rửa tay chân cho trẻ, cho trẻ ănmặc sạch sẽ, chải và buộc tóc gọn gàng; trời nắng nóng thì cho trẻ mặc đồthoáng mát; trời lạnh, rét thì cho trẻ mặc ấm kín cổ, đi tất; cho trẻ đeo khẩu trangkhi ra đường để che bụi và gió những tác nhân có thể gây bệnh về đường hô hấpcủa trẻ.Mặt khác, để cho trẻ vừa sạch sẽ khi đến lớp, vừa tránh được những bệnhvề đường hô hấp, đường ruột, tôi càng thường xuyên nhắc phụ huynh cắt móngtay, móng chân, cắt tóc và tắm rửa, thay áo quần cho trẻ. Có trường hợp do phụhuynh bận công việc, quên chăm sóc trẻ những vấn đề trên, tôi càng nhiệt tình,vỗ về làm giúp các cháu.Riêng ở nhà, tôi cũng khuyên và vận động các bậc phụ huynh cần quythường xuyên cho trẻ biết vệ sinh tay bằng nước sạch trước và sau ăn cơm, saukhi đi vệ sinh, thường xuyên nhắc nhỡ trẻ đánh răng trước khi đi ngủ và mỗisáng thức dậy, hướng dẫn cho trẻ biết gấp chăn, gối, sắp xếp đồ chơi gọn gàng,không để đồ chơi lung túng, không vứt rác bừa bãi. Phụ huynh phải thườngxuyên theo dõi, kiểm tra trẻ thực hiện những công việc đó; Từ đó tạo thành thóiquen cho trẻ và các cháu sẽ hình thành cho mình được nếp sống văn minh; Đểnắm bắt được các cháu ở nhà có thực hiện nghiêm túc các quy định về vệ sinhnhư cô giáo đã hướng dẫn ở trường hay không, tôi thường gọi điện thoại hoặchỏi trực tiếp phụ huynh khi họ đưa trẻ đến lớp; Từ đó có biện pháp khắc phụcđối với các cháu không thực hiện hoặc thực hiện chưa được, chưa tốt.Biện pháp 5: Phối hợp với nhân viên y tế trường học.Nắm bắt được điều kiện thuận lợi trong việc giáo dục vệ sinh và thói quenhành vi văn minh cho trẻ, tôi đã phối hợp với nhân viên y tế phổ biến các kỹnăng tự vệ sinh cá nhân cho trẻ. Tuyên truyền về công tác vệ sinh và các dịchbệnh có thể xảy ra nếu trẻ không thực hiện tốt công tác vệ sinh để trẻ phần nàohiểu được tầm quan trọng của nó và tập cho mình những thói quen tốt, nhữnghành vi đẹp trong công tác vệ sinh cũng như trong mọi sinh hoạt thường ngàynhất là đang trong thời gian bùng phát dich bệnh “Sốt xuất huyết”.Hàng ngày, hàng tuần, nhân viên y tế đều kiểm tra các công trình vệ sinh,các lớp học, khu nhà bếp để có kế hoạch chỉ đạo lao động dọn vệ sinh hàng ngàysạch sẽ để trẻ có được một môi trường vui chơi, học tập đảm bảo vệ sinh. Nếuphát hiện lớp học nào, trẻ nào không thực hiện đúng quy định vệ sinh chung thìsẽ bị nhắc nhỡ.Phối hợp với nhân viên y tế phát tờ rơi, các bức tranh minh họa sự nguyhiểm của các bệnh truyền nhiễm, các bệnh lây qua đường hô hấp, đặc biệt làbệnh chân – tay – miệng để trẻ thấy được sự nguy hiểm từ đó tham gia vào côngtác giáo dục vệ sinh đạt hiệu quả cao. Đồng thời qua việc làm này trẻ càng hìnhthành cho mình bản năng chống lại các loại bệnh đó bằng hành vi, việc làm củachính bản thân trẻ.* Kết quả đạt được.Nhờ biết lựa chọn và sử dụng các biện pháp trên một cách linh hoạt nêntrong thời gian vừa qua việc giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi văn minh chotrẻ của lớp tôi đã được được kết quả như sau.Chưa tham giaTTNội dungThành thạoLúng túnghoạt độngCó thói quen vệ sinh12/20 = 60 %6/20 = 30%3/20 = 15%Sắp xếp đồ dùng, đồ 13/20 = 65 %chơi đúng nơi quy địnhBiết vệ sinh cá nhân15/20 = 75%5/20 = 25 %2/20 = 10%4/20 = 20 %1/20 = 5%Với sự phối hợp chặt chẻ đó, trẻ đi học đã sạch sẽ hơn về mọi mặt, đã biếttự vệ sinh bản thân, có ý thức vệ sinh lớp học. Trẻ cũng đã có ý thức được cáchành vi đẹp của mình.Với sự phối hợp đó, trong thời gian qua lớp học của tôi nói riêng và cáclớp học trong toàn trường nói chung đã bước đầu thu được nhiều kết quả đángphấn khởi.3. PHẦN KẾT LUẬN.3.1. Ý nghĩa của sáng kiến:Rèn luyện thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ mẫu giáo 4 – 5tuổi là một việc làm vừa mang tính giáo dục vừa có ý nghĩa thiết thực trong đờisống hàng ngày của trẻ. Nó không chỉ góp phần nâng cao chất lượng giáo dụctoàn diện, rèn luyện nếp sống văn minh cho trẻ mà còn góp phần nâng cao sứckhoẻ, đẩy lùi bệnh tật, chống ô nhiễm môi trường.Với tấm lòng yêu nghề, mến trẻ, với tâm huyết vì thế hệ ngày mai nhưmong muốn của Bác Hồ kính yêu:”Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không. Dân tộc Việt Nam cóbước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc Năm châu hay không.Đó chính là nhờ phần lớn vào công học tập của các cháu”.Nên bản thân tôi đã trăn trở tìm tòi những biện pháp giáo dục thói quen vệsinh và hành vi văn minh cho trẻ mẫu giáo 4- 5 tuổi, có thể là giáo dục nhữngthói quen về vệ sinh và hành vi văn minh thông qua hoạt động hàng ngày. Đồngthời phối hợp với các bậc phụ huynh,với nhân viên y tế để giáo dục và rèn luyệnthêm cho trẻ những hành vi và thói quen vệ sinh tốt lúc ở trường và ở nhà.Qua một thời gian ngắn áp dụng các biện pháp trên, đa số trẻ ở lớp tôi phụtrách đã có ý thức trong vệ sinh cá nhân, vệ sinh tập thể. Kết quả giáo dục toàndiện đạt khá cao so với đầu năm. Trẻ trong càng xinh tươi, sạch sẽ, gọn gàng.Phòng học ngăn nắp, thoáng mát. Đặc biệt không có trẻ nào mắc bệnh chân-taymiệng hay các bệnh truyền nhiễm khác. Đến nay trẻ đã hình thành được thóiquen vệ sinh, hành vi văn minh tương đối tốt.Việc rèn luyện thói quen vệ sinh và hành vi văn minh cho trẻ mẫu giáo làvô cùng quan trọng. Song công việc thật không đơn giản. Trình độ nhận thứctiếp thu của mỗi cháu khác nhau, điều kiện hoàn cảnh sống từng gia đình mỗicháu không đồng đều, vì vậy qua quá trình thực hiện tôi nhận thấy muốn thựchiện tốt việc này, bản thân mỗi giáo viên cần phải:Trau dồi kiến thức vệ sinh và hành vi văn minh cần thiết.Cô giáo phải là người có phẩm chất đạo đức tốt, mẫu mực, chịu khó, kiêntrì thực hiện, luôn có biện pháp sáng tạo mới trong nuôi dưỡng và chăm sóc giáodục trẻ.Cô giáo dành thời gian, chú ý nhiều hơn đến những cháu cá biệt để có biệnpháp giáo dục phù hợp, phải động viên khen thưởng sửa sai kịp thời cho trẻnhằm kích thích những việc làm tốt, và hạn chế những hành vi xấu của trẻ.Cô giáo phải hết lòng yêu thương các cháu, với tinh thần là người mẹ thứhai, cô giáo phải nhạy bén trước những diễn biến, hiểu được đặc điểm tâm sinhlý của các cháu, hiểu được hoàn cảnh sống của từng gia đình.Gia đình phải thật sự là mái ấm tình thương của trẻ, bố mẹ phải là tấmgương sáng để trẻ noi theo, phải quan tâm, yêu thương trẻ, có trách nhiệm giáodục trẻ ngay từ khi mới chào đời.Tuyên truyền với phụ huynh về công tác giáo dục rèn luyện vệ sinh vănminh cho trẻ. Do đó muốn giáo dục chăm sóc trẻ đạt kết quả tốt thì phải có sựthống nhất phương pháp giáo dục của các cô giáo trong lớp cũng như phải có sựphối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội.Thực hiện “Một số biện pháp giáo dục thói quen vệ sinh và hành vi vănminh cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi ” là một việc làm quan trọng và có ý nghĩasâu sắc đối với mỗi trẻ nói riêng và đối với các trường mầm non nói chung.Sáng kiến kinh nghiệm này đã được áp dụng ở trường mầm non tôi côngtác, hiệu quả mang lại rất khả quan, tất cả các cháu đã có thói quen trong việcgiữ vệ sinh cá nhân và vệ sinh lớp học. Nên tôi mong muốn được chia sẽ sángkiến này với các bạn đồng nghiệp của huyện nhà với hy vọng các em sẽ pháttriển toàn diện về Đức – Trí – Thể – Mỹ; chất lượng giáo dục toàn diện của cáctrường mầm non trong huyện nhà sẽ đạt kết quả đáng tự hào hơn.Trên đây là một số biện pháp trong giáo dục trẻ có những thói quen vệsinh và hành vi văn minh cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi, bản thân tôi rút ra trongthời gian qua đã thực hiện tốt.Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp, cáccấp lãnh đạo để ngày càng nâng cao hơn nữa công tác chăm sóc và giáo dục trẻ.Tôi xin chân thành cảm ơn.Ngân Thủy, ngày 20 tháng 9 năm 2018XÁC NHẬN CỦA HĐKH TRƯỜNGNgười viết sáng kiếnBùi Thị Minh ChâuXÁC NHẬN CỦA HĐKH NGÀNH